Kent u de machtige krachten die Trump willen tegenhouden? - Frederik De Bosschere
Frederik De Bosschere is strateeg bij In The Pocket. In The Pocket geeft strategisch en technologisch advies, en bouwt digitale producten voor bedrijven als Bancontact, Colruyt of Samsonite. Twitter: @vrederik.
Trump terechtwijzen: het lijkt wel de nieuwe internationale sport. Niet voor de overheid. Die houdt zich liever stil en blijft als een kneusje aan de zijlijn staan. Een duidelijke proteststem weerklinkt wel bij de technologiereuzen. CEO’s van Apple, Google, Facebook, Microsoft, Amazon, … verenigen zich om Trump terug te fluiten voor zijn on-Amerikaanse beleid.
Die bedrijven gelden steeds meer als progressieve enclaves in de Trumpiaanse Verenigde Staten. De keizers van Silicon Valley worden zo stilaan de echte machtshebbers van de 21e eeuw.
Stuur een ambassadeur naar ... Silicon Valley
Denemarken snapt het. Dat land heeft sinds deze week een ambassadeur voor … Silicon Valley. Terecht, want de tech-giganten realiseren inmiddels omzetten die kunnen wedijveren met het bnp van een middelgroot land. Apple vertoeft bijvoorbeeld in de top 50 van grootste economieën, in het gezelschap van Finland, Chili en … Denemarken.
Land of geen land, je houdt Apple best te vriend, denken de Denen. De omvang en impact van de technologiereuzen hoeft niet te verbazen. In de economie van vandaag zijn aandacht en data twee van de meest waardevolle grondstoffen.
Dat de makers van de toestellen en platformen die we ontelbare keren per dag raadplegen, bergen van beide verzamelen, is duidelijk. Of ze voldoende verantwoordelijk omspringen met die omvang en impact, is dat niet. “Don’t be evil,” zei Google ooit, maar het worstelt intussen ook met zijn moreel kompas.
De macht van GAFA (Google, Apple, Facebook, Amazon) kan je nauwelijks overschatten. Neem de dataset van Facebook bijvoorbeeld. Die is intussen waarschijnlijker waardevoller dan het befaamde Vaticaanse archief. Ik maak me daar weinig zorgen over, net als de meeste mensen, afgaande op het gebrek aan - gemeende - belangstelling voor het privacydebat.
(lees verder onder de foto)
In het beste geval verkoopt een webshop mij alsnog dat paar sneakers waarnaar ik al 3 weken lonk. In het slechtste geval achtervolgt een advertentie voor een nieuwe koelkast mij nog maanden nadat ik dat ding in m’n keuken heb geposteerd.
Helaas weten we intussen dat het wel degelijk erger kan. Facebook eigent zich via zijn feed (of Instagram, Messenger of WhatsApp) zoveel aandacht toe dat het dé king maker is geworden: Zuck & de zijnen bepalen wat je te zien krijgt. Slimme algoritmes schotelen jou persoonlijk elke dag opnieuw de meest interessante dingen voor, op basis van jouw klikgedrag, dat van vrienden, gelijkgestemden, ...
Hoe slim die filter ook is, met het systeem kan worden geknoeid. Kijk bijvoorbeeld naar de kwalijke opkomst van fake news, dat het lot van een van de grootste landen ter wereld bezegelde.
Technisch vernuft of manipulatie?
Ik moet bekennen dat ik nooit echt heb wakker gelegen van die datadilemma's. Tot ik dit las: zowel de brexit-campagne, als het Trump-kamp werkten naar verluidt samen met Cambridge Analytica. Dat bedrijfje (waar ene Steve Bannon in de raad van bestuur zit) voert, via big data en doorgedreven automatisering, politieke campagne tot op het niveau van het individu.
Op basis van interesses, politieke voorkeuren, vermogen, … (allemaal te verkrijgen door diverse datasets handig bijeen te puzzelen) duwt het op al jouw gevoelige knoppen. Technisch vernuft zou je dat kunnen noemen. Manipulatie, ook.
Waakhond
De macht die de technologiegiganten hebben én kunnen verlenen, is als de Force in Star Wars: ze kan magische dingen doen, maar je wil niet dat ze in de handen van de Dark Side belandt. Een waakhond dringt zich op.
En daar moeten we het dan weer wel van overheden verwachten. Als kleine kneusjes. Zuckerberg bereidt zich trouwens voor op het presidentschap, wordt gefluisterd. Dan komt hij aan het hoofd te staan van twéé landen.