De 5 boeken die het leven van Herman Brusselmans hebben veranderd
20.000, zoveel boeken zegt auteur Herman Brusselmans gelezen te hebben. Spreekwoordelijk bedoeld wellicht, maar als hij in een even snel tempo leest als hij schrijft, dan zullen het er wel al een pak zijn geweest. Zeker als je weet dat hij voor zijn achttiende helemaal niet las. "Mijn leven ademde voetbal. Voetbal was het enige wat de klok sloeg. Hierdoor heb ik alle jeugdliteratuur gemist. Totdat ik op een haar na geen profvoetballer ben geworden." Dan is Brusselmans maar Germaanse talen gaan studeren en ontdekte hij de liefde voor literatuur. "We begonnen met de klassiekers, die waren verplicht: Shakespeare en Dostojewski bijvoorbeeld en daarna ga je zelf op ontdekking."
Brusselmans had het voordeel een enorme bibliotheek tot zijn beschikking te hebben, de Boekentoren in Gent. "Eigenlijk ben ik een autodidact. Ik heb mezelf leren lezen en schrijven." Brusselmans doelt voornamelijk op het technische vlak: hij heeft zijn eigen weg gezocht in structuren en verhaallijnen. "Op mijn achttiende was ik bijna van elk boek onder de indruk. Dat is logisch want alles was voor mij als een ontdekkingsreis. Ondertussen kunnen vrij weinig literaire werken mij nog echt overweldigen."
Toch verveelt lezen hem nooit. "Een groot deel van mijn dag en zelfs mijn leven besteed ik aan lezen." Dat doet hij voornamelijk in zijn IKEA-bank die net naast zijn computer staat. "Ik ben helemaal geen mobiele lezer. Als ik iets drink op een terras of in een café dan heb ik nooit een boek bij. Ik lees en schrijf ter plaatse in mijn loft."
"Lezen is eveneens een onderdeel van mijn vak als schrijver", vertelt Brusselmans. "Net zoals een brillenmaker die ook naar de tafels en de stoelen kijkt." Het feit dat hij ’s nachts leeft en onafhankelijk van gelijk wie opereert, maakt van hem een echte einzelgänger. Wat in schril contrast staat met zijn jeugddroom als profvoetballer. "In de loop der jaren ben ik meer gaan beseffen dat ik beter functioneer alleen dan in groep. Vroeger was ik niet zo teruggetrokken. Naast voetbal, zat ik ook in studentenverenigingen of speelde ik mee in rockgroepen. Dat zijn allemaal sociale aangelegenheden. Maar ik voelde en genoot meer van de behoefte om baas over mijn eigen werk te zijn. Ik haat het als er op mijn vingers wordt gekeken."
Brusselmans geeft graag boekentips aan mensen, maar het zijn werken voor meer "geoefende lezers". "Veel mensen zijn enkel en alleen op zoek naar een goed verhaaltje. Als je kijkt naar de 60 bestverkochte boeken in Vlaanderen of Nederland, dan vind je hooguit vijf literaire werken. Maar om die boeken te lezen, is er altijd een uitvlucht: te moe of te veel bladzijden. Het is altijd iets. Wie het gen niet in zich heeft om te lezen, die zal het nooit kunnen. Soms denk ik: "Smijt uw gsm in een emmer water en lees eens voor twee uren in een boek in plaats van op dat scherm te tokkelen.""
De vijf boeken die Brusselmans vandaag suggereert, heeft hij al een ruime tijd geleden gelezen. Daarom vindt hij het ook ontzettend moeilijk om uit te leggen waarom ze een impact op hem hebben gehad. "Het is al heel uitzonderlijk als je een boek echt grappig vindt. Dat blijft je sowieso bij. Deze boeken hebben mij op een of andere manier geraakt, maar om uit te leggen waarom zou ik moeten beginnen citeren en daarvoor is het te lang geleden."
1. A confederacy of dunces – John Kennedy Toole
"Een samenzwering van idioten" is de eerste en enige roman van John Kennedy Toole. In 1969 pleegde de 32-jarige auteur zelfmoord omdat zijn debuut ettelijke malen werd afgewezen. Uiteindelijk raakte het toch gepubliceerd in 1980 door de vele inspanningen van zijn moeder en werd het eveneens bekroond met de Pulitzerprijs.
Brusselmans looft het boek vooral om de humor. "Dit is een fantastische roman over een absolute nitwit die de hele dag in zijn bed de wereld ligt te veranderen. Als hij een baantje heeft, helpt hij het meteen om zeep en hij heeft totaal geen verstand van de liefde."
2. Billy liar – Keith Waterhouse
Ook dit boek vindt Brusselmans zeer grappig. Billy Liar is een roman over het hulpje van een begrafenisondernemer. Om zijn vervelende job wat dragelijker te maken, creëert hij voor zichzelf het fantasieland Ambriosa. Eenmaal treedt hij op als koning, andermaal als generaal of een Don Juan. "Hij is bovenal een doortrapte leugenaar die niet verliefd is op zijn vriendin, maar wel op een ander meisje, wat hij bijzonder onhandig aanpakt."
3. The heavenly table – Donald Ray Pollock
Onhandigheid is bij Brusselmans precies een goed ingrediënt voor humor. In deze Amerikaanse western anno 1917 proberen drie broers hun weg naar rijkdom te vinden door banken te overvallen. Al snel staan ze op "the most wanted"-lijst van de autoriteiten en worden ze aanzien als de meest schrikwekkende overvallers en moordenaars van alle tijden. Toch hebben ze blijkbaar van overvallen maar weinig kaas gegeten en gaan ze bijzonder onhandig te werk.
4. In cold blood – Truman Capote
"Een klassieker: het oerboek van de faction", vertelt Brusselmans. Een vermenging van feiten en fictie.
Capote baseerde zich voor dit werk op het verhaal van de rijke boerenfamilie Clutters uit Kansas die op een gruwelijke wijze werd vermoord. Capote botste op het verhaal door een artikel in The New York Times en besloot om samen met zijn jeugdvriendin Harper Lee naar Kansas af te reizen en over de vierledige moord rond te vragen en te schrijven. Op dat moment waren de daders nog niet gevat.
5. Good as Gold – Joseph Heller
Gold is een professor in de Engelse literatuur. Hij krijgt de opportuniteit om een gouden carrière te maken in de politiek. Maar zijn perfect leventje krijgt al snel andere wendingen. Een verhaal over kinderen die opgroeien, ouders die oud worden en vrienden en geliefden die uit elkaar groeien. "Een roman over wat er gebeurt achter de schermen van de politiek: grappig, confronterend, maar vooral tijdloos."
