"Heilige Bimbam", PP en BB zijn 60 jaar

De initialen hierboven zijn uiteraard die van het stripduo Piet Pienter en Bert Bibber, maar dat wist u misschien al. 60 jaar is het geleden dat Jozef van Hove, alias Pom, startte met wat zijn succesreeks zou worden. Een verjaardag die niet onopgemerkt voorbijgaat.

Het was in 1951 dat Pom begon met het tekenen van Piet Pienter en Bert Bibber. Sindsdien heeft de reeks een unieke plaats veroverd in het Vlaamse striplandschap. Pom bleef evenwel altijd een buitenbeentje, een einzelgänger die nooit dezelfde erkenning kreeg als een Sleen of een Vandersteen. Maar hijzelf vindt dat allerminst een probleem. "Een standbeeld, dan kom ik uit mijn graf", zo liet de intussen 91-jarige man optekenen tijdens een recent interview.

Dat interview met Gazet Van Antwerpen is een zeldzaamheid, want Pom is zeer mediaschuw, om niet te zeggen mensenschuw. De man leeft als een kluizenaar afgelegen in de bossen van Nijlen. Sinds hij de tekenpen definitief neerlegde, in 1995, houdt hij zich vooral bezig met zijn grote hobby, technologie. Hij is ingenieur van opleiding en ook in zijn strips spelen techniek en uitvindingen een belangrijke rol.

Vreemd genoeg was het de oorlog die Pom aanzette tot tekenen. Die oorlog leverde hem een jaar in de gevangenis op omdat hij in Duitsland had gewerkt. Niet uit politieke overtuiging, "maar daar was er tenminste eten". Daarna kon hij moeilijk werk vinden en hij besloot dan maar om een carrière als striptekenaar uit te bouwen. De 45 "PP en BB"-albums zijn het resultaat.

"Drink meer Ara-bieren"

Van die 45 albums werden een kleine 4 miljoen stuks verkocht, een groot aantal voor Vlaanderen. Wat is nu de oorzaak van het succes? Een belangrijk aspect is ongetwijfeld de droge humor die Piet Pienter en Bert Bibber kenmerkt. Pom vermeldt of tekent zichzelf geregeld. Sarcasme en ironie zijn daarbij nooit ver weg. Hij verzorgt ook de details. Als Piet en Bert voorbij een reclamebord rijden, staat daar steevast iets op als "Drink meer Ara-bieren".

Aan de strips zit ook een subversief kantje. Zo krijgt de politiek vaak een veeg uit de pan. Als de striphelden naar het Oostblok gaan, naar "Bulderije" bijvoorbeeld, dan wordt snel duidelijk wat Pom van dat systeem vond. En de slechteriken worden vaker gevat ondanks dan dankzij de "Knobbelmannen" (voor de duidelijkheid: de agenten die in de strips genoemd zijn naar de cholerieke en onbekwame commissaris Knobbel).

Daar ligt een onderscheid met andere grote Vlaamse stripreeksen als "Suske en Wiske" en "Jommeke", die respectievelijk veel ernstiger en veel braver zijn.

Pom hield ook altijd vast aan de Antwerpse roots van zijn reeks. Uitgevers die aandrongen om de "ge en gij" te wijzigen naar "je en jij", kregen steevast "neen" op het rekest, "want dat is Hollands". Toch had ook zijn familiestrip grenzen: bloot is er niet te zien in "PP en BB" en als er gevloekt wordt dan is dat hoogstens een "Heilige Bimbam".

De persoonlijkheden van Piet Pienter en Bert Bibber zeggen veel over hun geestelijke vader. "Ik ben aan de ene kant nogal serieus en aan de andere kant een beetje dwaas en opvliegend. Dat is hoe Piet en Bert zijn", zegt Pom daarover. En de onafscheidelijke pijp van Piet, die komt ook van hem.

Een verjaardag die gevierd mag worden

De 60e verjaardag van het onafscheidelijke stripduo gaat niet onopgemerkt voorbij. Het Vlaams Stripcentrum organiseert dit weekend al voor de 23e keer de jaarlijkse stripdagen in Wilrijk. Voor de gelegenheid is er een tentoonstelling gewijd aan de reeks, die kreeg de naam "60 jaar PP en BB".

Opvallend is ook het hommageboek "Op het spoor van Pom" dat midden april verschijnt. Meer dan zestig bekende en minder bekende Vlaamse stripauteurs maakten ieder een pagina voor het album. Het scenario is van tekenaar Tom Bouden. Die kreeg vorig jaar nog de toestemming van Pom om, 15 jaar na de laatste strip, een vervolg te maken op de reeks. Boudens "Avontuur in de 21ste eeuw'" was tegelijk parodie en hommage.

Na 60 jaar zijn de striphelden dus nog springlevend. Een mooie gelegenheid om de albums, een brok nostalgie voor ontelbare Vlamingen, nog eens uit de kast -of vanonder het stof- te halen.

Joris Truyts

Meest gelezen