Drijft crisis met Noord-Korea Japan naar offensieve bewapening?

In een rapport waarschuwt het Japanse ministerie van Defensie voor de snel groeiende dreiging vanuit Noord-Korea, zowel wat betreft nucleaire wapens als raketten die in staat zijn om kernkoppen te vervoeren. De nieuwe minister van Defensie Itsunori Onodera is voorstander van een offensieve bewapening voor Japan en dat kan veel onrust veroorzaken in de regio.

Het document van 500 bladzijden stelt vast dat Noord-Korea de voorbije jaren steeds vaker testen uitvoert met kernwapens en raketten die nu in staat zouden zijn om de westkust van de Verenigde Staten te bereiken. Japan ligt al veel langer binnen het bereik van Noord-Korea.

"De ontwikkeling van ballistische raketten en het nucleaire programma van Noord-Korea worden een groeiend en imminent probleem voor de hele regio van Azië en de Stille Oceaan, zowel voor Japan als voor de rest van de wereld", luidt het. Tokio gaat ervan uit dat Noord-Korea mogelijk al in staat is om kleinere kernkoppen te bouwen zodat die door raketten vervoerd kunnen worden.

"De Noord-Koreaanse raketten vormen een alsmaar groter wordende bedreiging. Dat samen met het bedreigende gedrag van China in de Oost-Chinese Zee en de Zuid-Chinese Zee is een belangrijke kopzorg voor Japan", aldus minister van Defensie Itsunori Onodera. Die is pas onlangs aangetreden nadat zijn voorganger ontslag had moeten nemen na een schandaal.

Kan Japan zonder VS terugslaan naar Noord-Korea?

Net als zijn voorgangster vindt de nieuwe minister van Defensie Onodera dat Japan hard moet kunnen terugslaan tegen Noord-Koreaanse doelwitten als het wordt aangevallen.

Daartoe moet de Japanse "zelfverdedigingsmacht" -zoals het leger officieel heet- offensieve wapens bezitten en dat is nu niet of onvoldoende het geval. Het gaat dan om langeafstandsbommenwerpers en kruisraketten.

"Als er zo'n aanval komt, moeten wij de bases in Noord-Korea kunnen aanvallen om een tweede of derde golf van raketaanvallen te voorkomen" aldus de minister. Volgens hem zijn dat soort tegenaanvallen niet strijd met de Japanse grondwet die agressief optreden verbiedt, maar wel zelfverdediging toelaat.

Als Japan nu zou worden aangevallen, rekent het land erop dat de VS vanuit Japanse bases hard zullen terugslaan naar Noord-Korea. Tokio wil dat in de toekomst echter op eigen houtje kunnen doen, zeker nu Noord-Korea de VS ook echt kunnen treffen en desnoods chanteren. 

Artikel 9 van de Japanse grondwet van 1947

"In een oprecht streven naar wereldvrede gebaseerd op recht en orde, verzaakt het Japanse volk voor altijd aan oorlog als een soeverein recht en aan de dreiging van het gebruik van geweld als een manier om internationale disputen te regelen. Om dat te bewerkstelligen zullen land-, zee- en luchtstrijdkrachten, net als ander oorlogspotentieel, nooit worden opgericht. Het recht van de staat om oorlog te voeren, wordt niet erkend. "

Van "defensief" naar "assertief" Japan?

Het bovenstaande artikel 9 dateert uit 1947 toen Japan net na de Tweede Wereldoorlog onder Amerikaanse bezetting stond. De tekst werd uiteraard goedgekeurd door de VS-bezettingsmacht, tot even te voren nog een vijand.

De omstandigheden zijn 70 jaar later natuurlijk totaal veranderd. Japan is een stevige bondgenoot en een steunpunt van de VS geworden en beschikt over een geduchte en moderne "zelfverdedigingsmacht". Intussen is die grondwet al een paar keer aangepast om toe te laten dat die macht deelneemt aan vredesoperaties en bondgenoten zoals de VS kan bijstaan.

Premier Shinzo Abe wil de grondwet evenwel aanpassen om de Japanse defensie meer armslag te geven, onder meer tegenover de groeiende militaire machtsprojectie van China in de Oost- en Zuid-Chinese Zee. Zeker nu de regio onduidelijkheid vreest over het engagement van het Amerika van president Donald Trump in het Verre Oosten, voelt Japan zich geroepen om een mogelijk machtsvacuüm daar op te vullen samen met bondgenoten zoals Australië en India. 

Door een speling van het lot lijkt het agressieve optreden van Noord-Korea ongewild die Japanse ambitie in de kaart te spelen. Dat laatste is zeer zeker niet naar de zin van China.

Japan stelde onlangs de X-2 voor, het eerste zelf ontwikkelde "stealth"-gevechtsvliegtuig dat vijandelijke radars kan misleiden.

Meest gelezen