De regering vergeet te werken aan ons "Tomorrowland"
Geert Noels is de oprichter van Econopolis, een vermogensbeheerder en financieel-economisch advieshuis.
Er blies een PTB/PVDA-wind - een extreemlinkse wind dus - boven Hertoginnedal toen de regering aan haar finale landing naar een zomerakkoord bezig was. Plots zijn er een heleboel taboes gesneuveld en voorstellen aanvaard die vroeger door de PS op dezelfde onderhandelingen werden voorgesteld.
Een minimumtaks voor "grote bedrijven" (iedereen die meer dan 1 miljoen winst durft te maken), een vermogensbelasting en mysterycalls om er maar enkele te noemen.
De Waalse regeringscrisis en de laatste polls in het zuiden van het land hebben dus impact gehad op de onderhandelingen.
Minister van Werk Kris Peeters liet op de persconferentie weten dat het akkoord rond Arco het belangrijkste was van het zomerakkoord. Met een budgettaire impact van 400 miljoen euro is dat waarschijnlijk juist.
De kosten van de afgelopen 8 jaar meer over Arco te debatteren dan over de structurele problemen van ons land bedraagt een veelvoud van de 400 miljoen euro.
De vruchten van de "good bank" worden gedeeltelijk weggehaald van de belastingbetaler, terwijl hij met miljardenclaims in de "bad bank" blijft zitten.
De grote uitdagingen voor België liggen op een ander vlak:
De tsunami aan vergrijzingskosten, 1 miljoen Belgen te weinig aan het werk om de sociale zekerheid duurzaam te kunnen dragen, te hoge belastingen op werk, te duur en inefficiënt overheidsapparaat en te weinig ondernemerschap om er maar enkele te noemen.
Een zomerakkoord met een gezamenlijke verklaring met een pact om corruptie aan te pakken en beter bestuur af te spreken na Samusocial, Kazachgate en andere intercommunaleschandalen had ook een belangrijk teken kunnen zijn. Maar blijkbaar is dat niet zo top of mind wanneer men onderhandelt.
Binnen 5 jaar zal dit zomerakkoord vergeten zijn in de eb en vloed van begrotingsrondes, economische en politieke cycli en het korte geheugen van de waarnemers, iets waar uiteraard ook actief op wordt gerekend.
Maar de kiemen voor een nieuwe golf belastingen zijn meteen gelegd: de al hoge belastingen op vermogens worden niet hervormd maar uitgebreid en vooral complexer gemaakt.
Het zal ervoor zorgen dat de grote vermogens ze verder zullen kunnen ontwijken met behulp van adviseurs die de weg door de fiscale koterijen nog begrijpen.
Het recept voor een betere fiscaliteit - een fiscaliteit die onze economie ondersteunt in plaats van belemmert - ligt in een verregaande vereenvoudiging. De combinatie van een brede belastbare basis met zo weinig mogelijk uitzonderingen en lage tarieven is daar het meest geschikt voor.
Maar dat is onmogelijk helder te ontwerpen in het holst van de nacht, en onder druk van vakanties en noodzaak om op korte termijn de polls te kunnen beïnvloeden.
Premier Michel zegt dat dit akkoord draait om "werk, werk, werk". Dat is meer een slogan dan wat dit akkoord uitademt.
Jobgroei?
Het is goed dat het beter gaat met de Belgische economie, maar het zou intellectueel eerlijk zijn de Duitse locomotief hier meer voor te bedanken. De regering moet geen jobs creëren, dat moet vooral de private economie doen.
De jobgroei in de private sector is niet spectaculair gegeven de demografische groei, en de kwaliteit van de gecreëerde jobs kan ook beter. Er is ongetwijfeld een goede stap gezet met de taxshift, maar het was een onafgewerkt bouwwerk, dat een vervolg nodig had.
Elke partij vindt een stukje in dit akkoord waarmee ze denkt te kunnen scoren. Over enkele maanden, wanneer de details uitgewerkt moeten worden en omgezet in wetteksten, zal het enthousiasme wellicht al fel bekoeld zijn en zullen de discussies tussen de partijen weer in alle hevigheid opflakkeren.
Het land van morgen?
Ondertussen werden er ook plannen gemaakt om met de hele regeringsploeg zich te verplaatsen naar het land van morgen: een bezoek aan Tomorrowland wel te verstaan, maar het had beter een bezoek met een virtualrealitybril geweest aan België in het jaar 2030 bij ongewijzigd beleid.
In ieder geval zou het motto van Tomorrowland beter aan het begin van de onderhandelingen hebben vooropgestaan:
"This is your life. Make every second legendary."
Het akkoord dat gisteren werd gesloten is alvast allesbehalve legendarisch.
VRT Nieuws wil op deredactie.be een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over actuele thema’s. Omdat we het belangrijk vinden om verschillende stemmen en meningen te horen publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging. Zij zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst.