De groeiende frustraties van president Donald Trump

Wat de jongste dagen in de VS gebeurd is, maakt veel duidelijk over Trump. Nog veel meer dan we konden vermoeden tijdens zijn campagne blijkt Trumps beleid op één doel te zijn gericht: zijn persoonlijk succes en imago. De stemming over Obamacare in de Senaat is een zoethoudertje.
analyse
Analyse
Copyright 2016 The Associated Press. All rights reserved. This material may not be published, broadcast, rewritten or redistribu

Bert De Vroey is Amerikakenner en buitenlandredacteur bij VRT Nieuws.

De Amerikaanse Senaat heeft met de kleinst mogelijke meerderheid de motie goedgekeurd die het debat opent over een ontmanteling en vervanging van Obamacare. Of dat echt het einde inluidt van Obama’s ziekteverzekeringsstelsel, staat nog maar te bezien. Voor president Trump is het evenwel een kleine overwinning, een opsteker waarmee hij even zijn blazoen kan oppoetsen.

De president had schijnbaar een zoethoudertje nodig. Dat Trump tweet wat op zijn lever ligt was bekend, maar de voorbije week droop de frustratie akelig en lelijk van zijn twitteraccount.

Iedereen die hem in de weg zat kreeg ervan langs: uiteraard de fake media, maar ook de Europese Unie, de republikeinen die nog twijfelden of ze de nieuwe ziekteverzekeringsplannen wel zouden steunen, de voormalige FBI-baas James Comey, waarnemend FBI-directeur Andrew McCabe, speciaal aanklager Robert Mueller, en in het bijzonder zijn eigen minister van Justitie, Jeff Sessions.

Alles wijst erop dat Trump Sessions alsnog wil zien opstappen. Liever dan hem zelf te ontslaan, voert hij de druk op zijn voormalige medestander op om hem tot een vrijwillig vertrek aan te zetten.

Copyright 2017 The Associated Press. All rights reserved.

Dat kan simpelweg te maken hebben met de persoonlijke verachting die de president nu voelt voor Sessions, omdat die zich niet loyaal genoeg heeft opgesteld door zijn handen af te halen van het Rusland-onderzoek.

Maar het kan ook een concreet en sinister stappenplan dienen: Sessions tot vertrek dwingen, om hem dan te vervangen door een loyalere minister, die dan later het Rusland-onderzoek zou kunnen inperken of ten minste controleren.

De frustratie van de president is begrijpelijk. Het Rusland-dossier wordt geleidelijk dikker en spannender, de aanwijzingen dat de Trump-campagne contacten hadden met Russische instanties vallen steeds moeilijker te negeren of te weerleggen.

Maar daarnaast zijn er aanwijzingen dat de Republikeinse volksvertegenwoordigers en senatoren steeds minder geneigd zijn om stomweg de agenda van de president te volgen. En dat ondermijnt de slagkracht van het Witte Huis: de president krijgt nauwelijks iets gedaan.

De krachtmeting rond de gezondheidswet is daar een duidelijk voorbeeld van, zelfs al blijft het verbazen hoe gedwee de meesten toch nog in de pas lopen zonder te weten waar de gevraagde hervorming van de ziekteverzekeringsstelsels concreet op afstevent.

Veel duidelijker blijkt de eigen lijn van het Congres in de goedkeuring van de wet op nieuwe sancties tegen Iran, Noord-Korea, en …. jawel, Rusland!

Het wetsvoorstel daarover is met een grote meerderheid goedgekeurd in het nochtans erg conservatieve en Trump-gezinde Huis van Afgevaardigden; de Senaat zal probleemloos volgen. Niet alleen worden bestaande sancties tegen Russische instanties uitgebreid, het wordt expliciet moeilijker gemaakt voor het Witte Huis om die sancties ongedaan te maken.

Door deze anti-Russische sancties in één wet vast te koppelen aan strafmaatregelen tegen Noord-Korea en Iran, wordt het politiek ook veel moeilijker voor Trump om zijn veto te gebruiken. De president zal weldra verplicht zijn om zijn handtekening te zetten.

Moskou zal daar absoluut niet blij mee zijn. Hoewel het standpunt van Trump officieel nog niet duidelijk is, heeft de president de voorbije maanden en tijdens zijn campagne duidelijk laten blijken dat hij liever constructieve relaties wil met Poetin, en dat sancties zoiets in de weg zitten.

"Adoptie"

Voeg daarbij de berichten over gesprekken die Donald Jr. en Kushner hebben gevoerd met Russische vertegenwoordigers over ‘adoptie’, wat onmiskenbaar een verwijzing is naar de oude kwestie van de sancties van de Magnitsky-wet. Zelfs president Trump zelf sprak (naar eigen zeggen) over adoptie met zijn collega Poetin op de G20-top in Hamburg.

Het is aan de FBI om het gewicht en de draagwijdte van dat alles in te schatten. Maar het kan bijna niet anders of Trump knort en vloekt over de nieuwe wet. Dat het Congres de wet toch doorduwt, toont duidelijk aan dat Trump niet op alle vlakken zijn zin krijgt.

De frustraties van de president blijken ten slotte overduidelijk uit de personeelswissels van de jongste weken. Het vertrek van de onhandige en beklagenswaardige woordvoerder Sean Spicer sprong het meest in het oog. Hij nam het niet dat er buiten zijn weten een nieuwe directeur communicatie in het Witte Huis werd gedropt: de gladde Wall Street-bankier Anthony Scaramucci.

Opnieuw kiest Trump voor een straatvechterstype - in de lijn van zijn vroegere campagnemanager Corey Lewandowski - en voor een vertrouweling. Politieke ervaring doet er niet toe voor Trump, persoonlijke loyaliteit des te meer.

Copyright 2017 The Associated Press. All rights reserved.

De aanstelling van Scaramucci heeft volgens de Amerikaanse pers ook een laaiende ruzie uitgelokt met niemand minder dan strateeg Stephen Bannon. Ook stafchef Reince Priebus was bepaald not amused. Als er zelfs in het kernteam van het Witte Huis onenigheid begint te borrelen en de baas al outsiders moet binnenhalen om zijn troepen in de pas te doen lopen, dan zegt dat veel over de positie en slagkracht van de president.

Behalve Spicer zijn er trouwens nog andere (minder bekende) mensen vertrokken en posities herschikt, zelfs bij het team juristen dat Trump moet verdedigen.

Donald Trump hanteert zijn smartphone als een outlaw zijn revolver; hij schiet tweets af, losjes vanuit de heup en impulsief, op tal van mikpunten die hem storen of in de weg lopen.

Daarmee geeft hij het publiek, in de VS en in de wereld, een ontluisterende inkijk in zijn gefrustreerde gemoedstoestand. Ook vanuit diplomatiek oogpunt is dat uiterst onvoorzichtig. Een enkele keer geeft hij zelfs als geheim geklasseerde informatie prijs (of bevestigt hij die) door uit te varen tegen krantenartikels of commentaren op tv.

Nog veel meer dan we konden vermoeden tijdens zijn campagne en meteen na zijn verkiezing, blijkt Trumps beleid op één doel te zijn gericht: zijn persoonlijk succes en imago. De belangen van het land komen op de tweede plaats.

De opening van het debat over de ontmanteling van Obamacare illustreert dat ten voeten uit. Belangrijker dan een grondig bestudeerd voorstel, voor een kwestie die de gezondheid aanbelangt van tientallen miljoenen Amerikanen, was een snelle symbolische triomf. Onder tijdsdruk zal er nu voort worden gedebatteerd, wat zelden een goede uitkomst garandeert. Zo dreigt het Amerikaanse volk de prijs te betalen voor een zoethoudertje voor de president.

Meest gelezen