Omstreden Poolse wet over hervorming Hooggerechtshof weer stapje dichterbij
De conservatieve nationalisten van Recht en Rechtvaardigheid (PiS) onder leiding van Jarosław Kaczyński willen het Hooggerechtshof hervormen om de rechtbanken “aansprakelijk te maken en te verzekeren dat ze alle Polen dienen en niet enkel de elite.” Hij omschrijft het Hooggerechtshof als een “wereldvreemde kliek die ver afstaat van de gewone man”, die morele standaarden mist en te traag werkt, zegt correspondent Marc Peirs in Terzake. Als het wetsvoorstel goedgekeurd wordt, zou het parlement de rechters van het Hooggerechtshof kunnen aanstellen via een comité.
Die ontwikkeling brengt de scheiding der machten van het land in het gedrang volgens oppositiepartij Burgerplatform (PO) en vicevoorzitter van de Europese Commissie, Frans Timmermans. Recht en Rechtvaardigheid legt die kritiek naast zich neer. Minister van Buitenlandse Zaken Witold Waszczykowski weigerde de uitnodiging van Timmermans om in Brussel te overleggen over het wetsvoorstel. Timmermans waarschuwt Polen voor het inroepen van artikel 7 van het Europese verdrag, wat het land sancties zou opleggen en het stemrecht van het land in de EU zou opschorten.
De onafhankelijke president Andrzej Duda, die tot het begin van zijn ambtstermijn lid van Recht en Rechtvaardigheid was, heeft een obstakel opgeworpen om het moeilijker te maken voor het parlement om rechters aan te stellen. Hij zei dat hij de vereiste meerderheid van het parlement zou vergroten om een benoeming te bevestigen. Volgens de oppositie moet hij zijn vetorecht gebruiken als hij het wetsvoorstel echt wil tegenhouden. De Poolse president van de Europese Raad, Donald Tusk, roept nu ook de Poolse president op om over de “politieke crisis” te spreken. Tusk zegt dat het wetsvoorstel de reputatie van het land niet ten goede zou komen.
Vandaag heeft het lagerhuis, waar Recht en Rechtvaardigheid 234 zetels heeft, het wetsvoorstel goedgekeurd met 235 stemmen voor, 192 stemmen tegen en 23 onthoudingen. Nu wordt het naar het hogerhuis gestuurd, waar PiS 64 van de 100 zetels heeft. Als het voorstel daar ook goedgekeurd wordt, moet het nog ondertekend worden door de president.