Fruitvliegjes: hoe hou je je keuken smakelijk?

Eerst de mythe de wereld uithelpen dat "fruitvliegjes" alleen door fruit aangetrokken worden, zoals hun naam zegt. Ze houden van alle suikerhoudende, gistende (fermenterende) etenswaren, zolang het maar plantaardig is (je vlees zullen ze dus wel met rust laten). Vooral fruit en groenten, maar ook frisdrank, fruitsap, bier, wijn, zuivel. Zelfs thee, koffie en koffiedrab vinden ze interessant, net als verwelkende planten, bloemen en kruiden.

Ze eten dat allemaal ook niet op, ze gebruiken het om zich voort te planten. Fruitvliegjes leggen hun eitjes in rijpend/overrijp voedsel. Eén vrouwtje legt 300 tot 900 eitjes in haar korte leventje. Die komen al na één dag uit, waarna de larven zich meteen te goed kunnen doen aan hun omgeving. En omdat ze amper twee tot vier weken leven, begint ook de nieuwe generatie zich razendsnel voort te planten. Eén vergeten restantje voedsel veroorzaakt binnen de kortste keren dus een ware plaag, zeker in warmere, zwoelere periodes. In koude, droge omstandigheden gedijen ze niet.

Fruitvliegjes (Drosophila) is overigens de naam van een geslacht waar heel veel soorten in bestaan. De bekendste daarvan is de bananenvlieg (Drosophila melangonaster), veel gebruikt bij genetisch onderzoek, net omdat ze zich zo snel voortplanten en makkelijk te bestuderen zijn. De genetische samenstelling van fruitvliegjes is ook volledig bekend en hun lichaamsproces werkt net als bij mensen.

Op zich zijn fruitvliegjes niet schadelijk voor onze gezondheid, ze zijn niet giftig. Maar hoe meer er zitten, hoe meer bacteriën ze kunnen verspreiden. Ze versnellen ook het rottingsproces van voedsel. Je wil ze dus allicht liever niet in je huis. En in bedrijven waar voedsel en drank geproduceerd/verkocht worden, zijn ze uiteraard ook ongewenst.

Eens je ze binnen hebt, is het niet altijd zo simpel om ze kwijt te geraken. Preventie is de boodschap.

Fruitvliegjes komen niet mee met het eten dat je in de winkel of op de markt koopt. Ze komen gewoon van buiten. Ze ruiken van op grote afstand waar er voor hen interessante waar te vinden is en kruipen langs de kleinste kiertjes en gaatjes naar binnen. Ramen en deuren dichthouden is nuttig, maar niet om fruitvliegjes tegen te houden. Wat kan je wel doen?

• Fruit grondig wassen onder stromend water voor je het in de fruitschaal legt, en het best niet langer dan twee dagen laten liggen
• Bewaar fruit en groente het liefst afgedekt. Als het kan in de koelkast, maar niet alle fruit en groente zijn daar geschikt voor. Een gewone afgesloten bak is perfect
• Laat overrijp of “slecht” fruit niet rondslingeren: gooi het in het compostvat, geef het aan de kippen, gooi het in de gft-bak. En als je het niet op die manieren kwijt kan, is de vuilnisbak nog een oplossing
• Laat etensresten na de maaltijd niet staan
• Lege, nog niet afgewassen borden, bestek, bekers en glazen vinden fruitvliegjes ook een topper. Meteen afwassen of de vaatwasmachine in, dus
• Hou je tafel, je keuken, je aanrecht, je gootsteen schoon
• Sponsjes, vaatdoeken en keukenhanddoeken na een dag vervangen (ook vanwege algemene hygiëne aan te raden), en ze net als dweilen en andere poetsdoekjes geregeld in de kookwas stoppen
• Sluit vuilnisbakken heel goed af en maak ze dagelijks leeg, zeker in de zomer. Hou je vuilnisbak zelf ook netjes door hem uit te spoelen met water en azijn
• Laat een bos bloemen niet te lang staan, verwelkte exemplaren gooi je best meteen weg. Let er ook op om verwelkte of verrotte blaadjes van keukenkruiden en kamerplanten te verwijderen

• Zoek eerst en vooral de bron: te rijp of rottend fruit of verwelkte plantjes? Weggooien!
• Goed en grondig poetsen: àlle hoeken en kantjes van je keuken en eetplaats onder handen nemen, inclusief je toestellen (oven, microgolfoven, koffiezet…)
• Voor mensen die azijn gebruiken als schoonmaakmiddel: gebruik het niet "puur" als je fruitvliegjes wil wegpoetsen, dat trekt hen net aan
• Goed verluchten en veel en grondig stofzuigen. Niet alleen de vloer, maar ook de tafel of het aanrecht, om onzichtbare eitjes en larven te verwijderen
• Fruitvliegjes zouden ook een aversie hebben voor bepaalde “sterke” geuren. Een sinaasappel met kruidnagel in geprikt, losse kruidnagels in je fruitschaal, verse basilicum, dille, salie, lavendel of knoflook… Duurt misschien wat langer, maar schijnt wel effectief te zijn
• Een vliegenstrip hangen: niet esthetisch, wel effectief
• In de handel zijn fruitvliegenvallen te koop, maar je kan er ook zelf maken. Een potje of bakje met een stukje fruit, afgedekt met plasticfolie waar je in het midden een klein gaatje prikt. De bovenkant van een lege plastic fles afknippen, de fles vullen met iets zoets en het deksel er omgekeerd opzetten als een trechter. Een fles met een bodempje wijn. Een potje met azijn en afwasmiddel, een potje met water en bakkergist, een potje met stroop of honing waarin ze blijven plakken…