De VS en India, twee grootmachten flirten, maar ook ergernis

Enkele jaren geleden werd Modi met veel klaroengeschal in Washington ontvangen, toen door de Democratische president Barack Obama. Die zag in India een potentiële bondgenoot om die andere Aziatische gigant China in toom te houden. Daarnaast is India natuurlijk ook een economische grootmacht aan het worden.

Het is vanavond uitkijken of er dezelfde "chemistry" in de lucht hangt tussen premier Modi en de huidige Republikeinse president Donald Trump. Die heeft Modi eerder al "a great man" genoemd. Anderzijds gaf Trump India dan weer een veeg uit de pan omdat het Klimaatakkoord van Parijs dat land dan weer zou bevoordelen en omdat Delhi een fors handelsoverschot met de VS heeft.

Modi heeft een troefkaart op zak: zo wil hij zijn luchtmacht, die nu veel verouderde Russische toestellen in dienst heeft, moderniseren. Het zou gaan om meer dan 200 gevechtsvliegtuigen en de VS-industrie zou daar graag meer dan een graantje van meepikken. De luchtvaartconstructeur Lockheed Martin is bereid om F-16's in India te laten bouwen als dat land die toestellen zou bestellen. Zelfs als dat contract er niet komt, wil Lockheed Martin een fabriek voor vliegtuigonderdelen bouwen in India.

Van oudsher was India een bondgenoot van Rusland en steunde de VS aartsrivaal Pakistan. Na de Koude Oorlog heeft India het buitenlands beleid flink bijgesteld en de voorbije jaren zijn de strategische banden met de Verenigde Staten flink aangehaald.

India is een opkomende grootmacht -economisch, diplomatiek en militair- en lijkt voor Amerika stabieler en betrouwbaarder dan Pakistan, zeker nadat bleek dat terreurleider Osama Bin Laden daar jarenlang ongestoord kon wonen vooraleer hij door VS-troepen gedood werd.

De VS en India hebben twee belangrijke objectieven gemeen. Het eerst is de strijd tegen moslimextremisme en beide landen hebben veel geïnvesteerd in Afghanistan, waar de regering vecht tegen de talibanrebellen, maar ook tegen terreurnetwerken zoals Al Qaeda en IS. Premier Modi zou van Trump dan weer graag steun willen voor wat hij "het door Pakistan gesteunde terrorisme in de noordelijke deelstaat Kashmir noemt". 

India zou over enkele jaren China achter zich laten als land met de grootste bevolking. De VS ziet daarin een rol als tegengewicht tegen de opkomende macht van die andere Aziatische grootmacht China. India is de dominante macht in de Indische Oceaan, maar lonkt ook steeds verder naar de Zuid-Chinese Zee. In die optiek zal de VS wellicht het licht op groen zetten voor levering van twee miljard dollar aan drones voor de Indiase marine.

India en China staan traditioneel ook tegenover elkaar in de Himalaya, waar ze elkaars grondgebied betwisten. Toch moet dat conflict ook niet overdreven worden. Beide landen onderhouden ook steeds meer economische betrekkingen.

En zo komen we bij het handelsbeleid en daar lopen de belangen van India en de VS nogal uiteen, zeker als Trump dreigt met een meer protectionistisch handelsbeleid.

Zo heeft Trump al eerder zijn ergernis uitgesproken over het handelsoverschot van 30 miljard dollar dat India heeft met de VS. Dat India ook een maximumprijs heeft vastgelegd voor farmaceutische producten, raakt ook grote Amerikaanse concerns uit die sector.

Anderzijds India erg verstoord door de aankondiging van president Trump dat hij de VS uit het Klimaatakkoord van Parijs wil halen omdat dat akkoord volgens hem de Indiase industrie te veel zou bevoordelen. Delhi was er als de kippen bij om de steun voor het Klimaatverdrag te bevestigen, wat als een kritiek op Trump beschouwd kan worden.

Een laatste punt van wrijving is de beperking die Trump wil doorvoeren aan tijdelijke werkvisa, waar veel Indiase wetenschappers en IT'ers in de VS gebruik van maken. Trump wil dat meer van die hoogwaardige banen ingevuld worden door Amerikanen en Indiase geleerden vrezen dat ze op die manier uit de VS weggedrukt worden. Dat laatste heeft echter ook de woede opgewekt van Amerikaanse bedrijven die graag beroep doen op hooggeschoolde mensen uit India. 

Waar de VS echter niet omheen kunnen, is dat India niet enkel een opkomende economische macht is, maar met een middenklasse van enkele honderden miljoenen mensen ook een belangrijke afzetmarkt, die Amerikaanse bedrijven niet kunnen negeren.

Het wordt dus een drukke agenda voor Trump en Modi. Als ze eruit komen, kunnen de VS en India op tal van terreinen echter belangrijke bondgenoten worden.