Nederlandse duikers vinden "nieuwe" diersoorten in de Noordzee

De Doggersbank is een ondiepte in de Noordzee die bijna 300 kilometer lang is en behoort tot het Britse, Deense, Duitse en Nederlandse deel van het continentaal plat. Ze bevindt zich zo'n 350 kilometer ten noorden van het vasteland van Nederland en wordt slechts sporadisch bezocht door duikers. Nu heeft het expeditieteam er 20 duiken gemaakt, in totaal  720 duikman-uren, op 19 verschillende locaties met 29 duikers.

Opvallend voor de duikers was het voor de Noordzee uitzonderlijk heldere water met een zicht van wel 25 tot 30 meter. 

Er is vooral gedoken op scheepswrakken, waarvan er veel liggen op de Doggersbank, en gezonken productieplatforms. Die wrakken vormen een ideale thuisbasis voor talloze levensvormen, op één wrak werden niet minder dan 84 verschillende diersoorten aangetroffen.

Tijdens de expeditie werden er diersoorten ontdekt die nog niet eerder in Nederland aangetroffen zijn. Het gaat om drie prachtig gekleurde naaktslakken: de groene knotsslak (Tenellia viridis), de oranje bartel-waaierslak (Flabellina verrucosa) en het spiegeleitje (Diaphorodoris luteocincta).

Naast deze nieuwe soorten werden er ook veel zeldzame soorten aangetroffen, waaronder juweelanemonen (Corynactis viridis), de eetbare zeeappel (Echinus esculentus), de octopus (Octopus vulgaris), de zeeduivel (Lophius piscatorius), de zeewolf (Anarhichas lupus) en een tweetal Noordelijke dwergvinvissen (Balaenoptera acutorostrata).

"We dachten alles te weten van de Noordzee en dan komen we deze dieren tegen. En ze hebben ook nog eens allemaal een functie. We kunnen nu gewoon met trots zeggen dat deze diersoorten voorkomen in onze Noordzee", zei expeditieleider Ben Stiefelhagen aan de NOS.

(lees voort onder de illustratie)

De Doggersbank ligt tussen Groot-Brittannië, Nederland, Duitsland en Denemarken (sattelietfoto NASA).

Helaas vonden de duikers ook talloze netten die aan de wrakken vast hingen of als spooknetten door het water drijven. Die netten scheuren los, of ze worden door de vissers los gekapt om te vermijden dat het schip kapseist als de netten tijdens het vissen aan de wrakken vasthaken.

De netten vormen een groot gevaar voor vissen, kreeften en krabben en, zoals het team heeft geconstateerd, helaas ook voor zeehonden. In een van de netten vond het team immers een dode zeehond die verstrikt was geraakt en gestikt is. Ook is het bekend dat dit afval in zee afbreekt tot microplastics, die door allerlei organismen worden opgenomen en zo in de voedselketen terecht komen.

De expeditie heeft ruim 6.000 kilo aan netten uit de zee gehaald, maar volgens expeditieleider Stiefelhagen liggen er nog altijd duizenden kilo's aan netten en zouden ze nog tien expedities kunnen organiseren. Hij hoopt dan ook dat de vissers anders gaan vissen en niet te dicht bij de wrakken blijven vissen. Daar hebben ze zelf ook belang bij, zo zegt hij, want als de vissen bij de wrakken ouder kunnen worden, leggen ze meer eitjes en komt er meer vis in de zee.

Ook hoopt Stiefelhagen dat zijn landgenoten zullen inzien hoe bijzondere de Noordzee wel is, en dat ze er zuiniger op zullen zijn. "Er drijft veel plastic in de zee en dat is natuurlijk heel schadelijk. Ik hoop dat als mensen zien wat de Noordzee te bieden heeft, ze ook hun troep op de stranden opruimen", zei Stiefelhagen nog aan de NOS.

Want dat is dan ook het belangrijkste voor hem: "We hebben de Noordzee weer schoner achtergelaten dan we haar aantroffen. De gestikte zeehond die we aantroffen bewijst eens te meer hoe nuttig onze inspanning is", zo zegt hij op de website van de stichting.

Een dode zeehond in een van de netten die de duikers vonden aan de wrakken (Foto: Udo Van Dongen).

De groene knotsslak, (Tenellia viridis), een soort die nog niet eerder in Nederlandse wateren was aangetroffen.

Ook de oranje bartel-waaiereslak (Flabellina verrucosa) is een naaktslak die nog nooit eerder in de Noordzee werd aangetroffen.

Een zeewolf, een zeldzame soort (foto: Citon/CC-BY-SA-3.0)

Juweelanemonen (Corynactis viridis), een zeldzame soort in de Noordzee. 

Een Noordelijke dwergvinvis (Balaenoptera acutorostrata), waarvan de duikers er twee gezien hebben tijdens de expeditie.