Robert Fisk: Saudi's ontspringen steeds de dans

De Britse journalist Robert Fisk volgt al 40 jaar de gebeurtenissen in het Midden-Oosten. In een gesprek in "Terzake" wijst hij erop dat het Westen in de regio een onrechtvaardige situatie heeft geschapen, maar weigert de zaken in historisch perspectief te zien. En een belangrijke verantwoordelijke voor de extremistische stroming binnen de soennitische islam blijft steeds buiten schot: Saudi-Arabië.

Fisk zegt dat het Midden-Oosten al 100 jaar bezet gebied is, bezet ofwel door ons of door onze dictators en hun legers, en stelt de vraag of het dan zo verrassend is dat een "vreselijke zwarte paddenstoel" als IS er uit de grond komt.

IS en daarvoor Al Qaeda bestaan omdat het Midden-Oosten gebouwd is op onrechtvaardigheid, en die groepen weten dat ze rekruten zullen hebben, zolang dat het geval is, zegt Fisk.

Als we het Midden-Oosten niet vanuit historisch perspectief bekijken, en daar de oplossingen zoeken, zal de chaos in het gebied en al evenmin bij ons, niet eindigen. Maar dat is iets dat we in het Westen niet willen zien, zegt Fisk.

Iedere keer als er een aanval is door een moslim, zeggen veel mensen: "Het zijn allemaal moslims", en dat is inderdaad zo, maar ze gaan niet verder en stellen zich nooit de vraag of er een probleem is in de moslimwereld of in het Midden-Oosten.

En ze vragen zich ook niet af of wij daar in verwikkeld zijn, aldus Fisk, terwijl het volgens hem zo is dat wie daar in verwikkeld is, zelfs al is het maar via een alliantie als de NAVO, thuis niet veilig zal zijn.

En ons antwoord op een aanslag is telkens opnieuw het verkeerde, zo zegt Fisk. Nu gaan we telkens van "onveilige situatie naar meer veiligheidsmaatregelen en terug", overladen we de ordediensten met lofbetuigingen nadat ze weer gefaald hebben om een gruweldaad te voorkomen, en geven we meer wapens aan de veiligheidsdiensten, het leger en bijzondere eenheden. Dat is volgens hem niet het antwoord.

Saudi's

Wat Fisk ook tegen de borst stoot, is dat er een iemand steeds de dans ontspringt wanneer het erop aankomt verantwoordelijkheid te nemen voor de situatie.

Saudi-Arabië is een wahabitische, salafistische staat, en die strekkingen liggen aan de basis van Al Qaeda, de taliban en IS, wat ook soennitische groeperingen zijn, aldus Fisk. De Saudi's zeggen dat de regering die groeperingen geen geld geeft, en dat is mogelijk, maar er stroomt wel geld vanuit Saudi-Arabië naar hen, en de Saudi's geven hen de inspiratie.

Daar worden de Saudi's met hun olievoorraden echter niet op aangesproken, iedereen wil hen integendeel wapens verkopen.

"Wij geven hen wapens, zij geven ons vluchtelingen", zo zegt Fisk. Dat is waar het voor het Westen op neerkomt, maar dat willen we niet zien omdat er te veel geld mee gemoeid is, en werkgelegenheid. Het gaat om hebzucht, zo zegt hij.

Ook de nieuwe Amerikaanse president Donald Trump deed onlangs een knieval voor de Saudi's, maar over het beleid van Trump wil Fisk liever niet praten. Volgens hem is Trump mentaal niet in orde, hoort hij thuis in een ziekenhuis en controleert hij het Midden-Oostenbeleid van de VS niet.

Onderwijs

Als we een eind willen maken aan "deze wereld van angst" waarin we nu leven, zullen we volgens Fisk een andere houding moeten aannemen tegenover het Midden-Oosten, en het Midden-Oosten tegenover ons.

Dat kan volgens hem deels door onderwijs, zowel in ons onderwijs als in het Midden-Oosten, en we moeten "elke soldaat, elke tank, elke helikopter" weghalen uit het gebied.

Fisk heeft onlangs berekend dat er per hoofd van de bevolking nu meer Westerlingen in het Midden-Oosten zijn dan ten tijde van de kruistochten, en dat zijn vooral militairen.

"Als ze erom vragen, geef hen zeker architecten, leraars, ingenieurs, filosofen, eender wat, maar geen soldaten meer", zo besluit hij het interview. "En geen beloftes meer dat we er democratie zullen brengen."

Meest gelezen