Uit "Over Eten": waarom we kauwgom (niet) mogen inslikken en verse garnalen niet vers zijn

Hoe vers zijn dagverse garnalen en mogen we een kauwgom nu inslikken of niet? Welke weg leggen kleine, gesuikerde snoepjes af? En Thuis-actrice Marleen Merckx, volgt zij een strak vegetarisch dieet of zondigt zij wel eens? De antwoorden op al die vragen worden gegeven in "Over eten".

Het verhaal van de garnaal

Belgen eten zo'n 6.000 ton gepelde garnalen per jaar. Maar waar komen die vandaan? En zijn garnalen wel altijd zo "dagvers" als we vermoeden? 

Kobe Ilsen trok naar de garnaalvissers te paard in Oostduinkerke, waar de traditie van de paardenvisserij al meer dan 500 jaar bestaat. Bij elke visbeurt halen de garnaalvissers zo'n 8 à 10 kilo uit de zee, maar uit een kilo garnalen halen ze slechts 300 gram gepelde garnalen. Daarmee halen we toch lang niet de 6.000 ton die we elk jaar nodig hebben?

Uit Marokko

Waar komt die 6.000 ton garnalen nu vandaan, en waar worden ze gepeld? Dat gebeurt, in Marokko. Vervolgens worden ze terug vervoerd naar België. Die gepelde garnalen hebben dus een reis van maar liefst 5.400 kilometer afgelegd alvorens ze op ons bord belanden.

Maar zijn die "dagverse" garnalen na zo'n reis dan nog wel vers? Kobe en Danira gingen te rade bij Geertui Vlamynck van het Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek (ILVO).

"Er wordt gebruikgemaakt van bewaarmiddelen. Op ieder voedingsmiddel, dus ook op garnalen, zitten er immers bacteriën die groeien. Die groei moet worden stopgezet, want de bacteriën eten de garnaal geleidelijk aan op. Om dat te vermijden, worden de garnalen tweemaal bedekt met het door Europa erkende bewaarmiddel Benzoëzuur, en dat maar liefst twee keer: voor ze naar Marokko worden getransporteerd en voor ze terug worden vervoerd naar België."

De verse garnalen, die we bijna alleen maar aankopen in de supermarkt, zijn volgens Geertui Vlamynck dus relatief vers. Met "vers" op de verpakking wordt immers aangeven dat de garnalen niet ingevroren zijn.

Waarom pellen we de garnalen niet zelf?

Willy Versluys van het visbedrijf Brevisco geeft uitleg. "Wij hebben pelmachines aangeschaft om de verse Noordzee-garnalen die aan boord van onze garnaalschepen gekookt worden, onmiddellijk te kunnen pellen. Zo kunnen we het gepelde product binnen enkele uren aan de consument aanbieden", aldus Versluys. "Maar als je grote hoeveelheden wil pellen, dan heb je natuurlijk meerdere pelmachines nodig die duur zijn in aankoop én in onderhoud. Bovendien heb je dan meer personeel nodig. Bij grotere hoeveelheden, zoals ze die leveren aan de supermarkten, zal het dus nog even duren alvorens zo'n machines worden ingezet.

Conclusie: Verse garnalen zijn garnalen die niet ingevroren zijn en hun smaak is gekleurd door het bewaarmiddel Benzoëzuur.

Mogen we een kauwgom inslikken?

Het wordt wel eens gezegd onder kauwgomliefhebbers: als u een kauwgom inslikt, blijft die 7 jaar in de maag kleven, omdat het lichaam hem niet kan verteren. 

Maak u echter geen zorgen als u al eens een kauwgom inslikte, want het gaat om een mythe. "Een kauwgom bestaat voornamelijk uit gom. Dat gomgedeelte zal de zure omstandigheden van de maag overleven, en zal niet worden verteerd. Maar omdat het klein en zacht is, zal het door de bewegingen van de maag en de darmen wel verder worden gestuwd. Als u een kauwgom inslikt, zal u 24 uur moeten wachten, maar daarna zal u een haast onveranderde substantie terugvinden in de ontlasting. Het is dus geen ramp om een kauwgom in te slikken. Doe het wel niet systematisch, want daar is het niet voor gemaakt", legt bio-ingenieur Tara Grauwet (KU Leuven) uit.

"Een kauwgom blijft dus geen zeven jaar kleven in de maag, maar wel in de natuur, want die heeft er maar liefst 3 keer 7 jaar voor nodig om de kauwgom af te breken", aldus nog Grauwet.

Marleen Merckx: beginnende vegetariër

"Over eten" volgt tenslotte "Thuis"-actrice Marleen Merckx om haar eetgewoontes te leren kennen. Wat blijkt? Merckx eet niet zoveel, maar geniet dagelijks wel van een wijntje. "Mijn guilty pleasure is witte wijn. Ik drink bij elke maaltijd een glaasje, behalve bij mijn ontbijt", grapt Merckx. "Ben ik dan een alcoholiste? Ze zeggen toch dat je dat bent als je dagelijks alcohol drinkt, en ik doe dat."

Dat het niet gezond is om dagelijks twee glazen alcohol te drinken, beaamt diëtiste Sanne Mouha. Zij legt daarbij uit dat de norm tien glazen per week is, én liefst niet elke dag. 

"Maar een alcoholiste is ze zeker niet. Om de term "alcoholist" te gebruiken, moet er immers aan enkele voorwaarden worden voldaan. Zo moet die persoon echt afhankelijk zijn van alcohol en afkickverschijnselen vertonen als hij of zij stopt met het consumeren ervan", legt Mouha uit.

Dat Merckx te kampen krijgt met maagproblemen als ze melk drinkt, zoals ze ook vertelt in de reportage, heeft te maken met het lactosegehalte. "Dat komt omdat ze de lactose uit de melk niet verteert. Daarom is het drinken van een plantaardig alternatief zoals kokosmelk, wat ook Marleen doet, wel een goed idee. Als je kiest voor zo'n alternatief moet het wel zeker calcium en vitamines B12 bevatten. Het beste plantaardig alternatief blijft sojamelk, want sojamelk bevat eiwitten die niet in de andere plantaardige vervangingsmiddelen voorkomen."

Merckx vertelt verder nog dat ze de laatste jaren vegetarisch probeert te eten, al weet ze niet altijd hoe ze daar aan moet beginnen.

"Als je beslist om vegetarisch te koken, doe je dat in de beginfase best enkele dagen in de week", legt Mouha uit. "Zo kan je eerst wat experimenteren alvorens volledig over te schakelen. Laat ook die vettige veggieburger achterwege en kies eerder voor een groentenwok of een stoofpotje. Daarin kan je dan eventueel een vleesvervanger verwerken. Goede vleesvervangers zijn peulvruchten, zoals kikkererwten, bonen, linzen en tofu. Het moet bovendien niet altijd plantaardig zijn, want ook eieren en kaas zijn goede vleesvervangers."

De weg van het hartensnoepje

En omdat we al wel eens graag kleine snoepjes eten, al dan niet met een hartje in het midden, volgde "Over eten" ook nog de weg die zo'n snoepje aflegt.

Meest gelezen