Klimaatrecords blijven sneuvelen: "De wereld komt stilaan op onbekend terrein"

De WMO, de meteorologische organisatie van de Verenigde Naties, heeft vandaag haar jaarlijks rapport gepubliceerd. Ze schetst daarin een somber beeld van onze planeet. "Het rapport bevestigt dat 2016 het warmste jaar sinds het begin van de waarnemingen was", meldt topman Petteri Taalas in het rapport. De gemiddelde temperatuur is nu 1,1 graden Celsius boven de pre-industriële niveaus.

Op verschillende plaatsen in de wereld zijn er temperatuurrecords gebroken. Zo was het afgelopen zomer 54° Celsius in Mitribah in Koeweit, 53,9° Celsius in Basra in Irak en 53° Celsius in Delhoran in Iran. Dichter bij huis was het in september 45,4° Celsius in het Spaanse Cordoba.

"Ook de zeetemperaturen zijn nog nooit zo hoog geweest, het zeeniveau blijft stijgen en het zee-ijs aan de polen lag het grootste deel van het jaar ver onder het gemiddelde", gaat Taalas voorts. "Met CO2-niveaus in de atmosfeer die record na record breken, valt de invloed van de mens niet meer te ontkennen." De topman onderstreept dat het belangrijk is dat het klimaatakkoord van Parijs nageleefd wordt. Daarin is afgesproken om maatregelen te nemen om te streven dat de temperatuur niet meer stijgt dan 1,5° Celsius.

Dat laatste is erg onzeker, want de VS is samen met China de grootste uitstoter van CO2 en president Donald Trump is een notoir klimaatontkenner. Ook de recent benoemde topman van het Amerikaanse milieuagentschap EPA heeft aangegeven dat er geen geld meer wordt geïnvesteerd in het afremmen van de klimaatverandering. Bovendien liggen er plannen voor om het agentschap helemaal af te voeren.

Voor dit en de komende jaren ziet het er niet meteen beter uit. Recentere studies die nog niet in de analyse van de WMO verwerkt zitten, geven bijvoorbeeld aan dat de oceanen intussen nog warmer zijn geworden met massaal afsterven van koraalriffen tot gevolg. Bovendien is er geen enkele reden om aan te nemen dat de CO2-uitstoot sinds vorig jaar is afgenomen.

Deze winter is er minstens drie keer een "hittegolf" geweest op de Noordpool, waarbij er krachtige stormen warme en natte lucht naar de pool hebben gebracht. Op het hoogtepunt van de arctische winter, het punt waarop het gesmolten zee-ijs opnieuw moet bevriezen, is het met andere woorden bijna opnieuw gesmolten. Wat wil zeggen dat er volgende zomer opnieuw reserves zullen worden aangesproken.

Ook op de Zuidpool heeft het zee-ijs een dieptepunt bereikt, na enkele hoopvolle jaren van aangroei. Dat alles zorgt voor kleine aanpassingen in de zeestromingen wat een grote invloed heeft op het weer op andere plaatsen op de planeet. Zo is het in het Midden-Oosten de voorbije winter opvallend koud geweest.

"We zien over de hele planeet opmerkelijke veranderingen die ons begrip van het klimaat te boven gaan. Onze planeet komt stilaan op onbekend terrein", klinkt het voorts in het rapport. "Verdere investeringen in klimaatonderzoek zijn van vitaal belang zodat onze kennis van het klimaat niet wordt ingehaald door het ontzettend snel veranderende klimaat", besluit Taalas.