"Practicali kreeg nooit eerder informatie van kabinet-Van Overveldt"

"Het bedrijf Practicali, dat lezingen geeft over fiscale thema's, heeft nooit informatie vroeger dan anderen in handen gehad. Daar is nooit tegen gezondigd", zo is te horen bij minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA). Volgens CD&V-Kamerlid Franky Demon klussen verschillende kabinetsmedewerkers van Van Overtveldt bij als belastingconsulent en gebruiken ze daarvoor informatie waarover ze beschikken door hun job. Medewerkers die een lezing willen geven, moeten daar steeds toestemming voor vragen, zo verzekert Van Overtveldt.
Nicolas Maeterlinck
Minister Van Overtveldt (archief).

"Hier werken gedetacheerde ambtenaren. Als zij een zogenoemde cumulaanvraag indienen en daarvoor een goedkeuring krijgen van de administratie, mogen zij betaalde lezingen geven", zo wordt gezegd op het kabinet.  "Ze doen dat absoluut niet alleen voor Practicali en er is helemaal geen sprake van voorkennis. Die rondzendbrief (n.v.d.r.: over de vennootschapsbelasting) circuleerde al langer en niemand van dit kabinet zal over de vennootschapsbelasting spreken zolang er geen definitief plan is. Iets anders is onzin."

Franky Demon viseerde immers in het bijzonder het bedrijf Practicali, dat werd opgericht door een ambtenaar van de FOD Financiën en lezingen geeft over fiscale en financiële thema's. Twee andere ambtenaren hebben zich intussen ingekocht in de onderneming.

"De FOD heeft geconcludeerd dat de combinatie niet gepast is, maar de ambtenaren zijn naar de Raad van State gestapt. Die moet nog uitspraak doen", zo zegt het kabinet-Van Overtveldt.

Dat medewerkers van een minister lezingen geven of boeken schrijven is volgens het kabinet zeer gebruikelijk. "De ex-kabinetschef van John Crombez (SP.A) schreef boeken over het beleid en de voormalige adjunct-kabinetschef van Koen Geens (CD&V) was tegelijk hoofdredacteur van De Fiscoloog."

Volgens het kabinet wordt Practicali op geen enkele manier bevoordeeld. "Alle sectororganisaties worden op de hoogte gehouden van wetgevende initiatieven." Practicali is volgens het kabinet zelfs een van de weinige organisaties die nog geen seminarie heeft georganiseerd over de hervorming van de vennootschapsbelasting, het belangrijkste fiscale thema dat momenteel op het bord van de regering ligt.

"Duidelijke regels"

Het was CD&V-Kamerlid Franky Demon die in een opiniestuk op Knack.be de kat de bel had aangebonden, en die vooral het bedrijf Practicali viseerde. Demon wil dat de nieuwe werkgroep politieke vernieuwing van de Kamer zich over de zaak buigt en duidelijke regels opstelt.

"Via de zaakvoerders en het bijhorende netwerk slaagt Practicali erin heel snel over informatie te beschikken rond wetgeving in opmaak, ontwerpen van circulaires, beslissingen, enzovoort", zegt het Kamerlid. "Op die manier hebben zij dus altijd een streepje voor op de concurrentie, die die contacten niet heeft. Dat heet in een mooi woord: belangenvermenging."

Een gedetacheerd ambtenaar van de btw-administratie, die vaak lezingen geeft bij Practicali, werkt intussen voor het kabinet van Van Overtveldt, stelt Demon. Hij heeft enkele collega's overtuigd om ook een centje bij te verdienen.

CD&V wil dat de werkgroep politieke vernieuwing die deze week werd opgericht in de Kamer een bredere bevoegdheid krijgt, om bijvoorbeeld de deontologische code voor ambtenaren uit te breiden naar kabinetsmedewerkers. Volgens Demon moet duidelijk worden geformuleerd welke activiteiten ambtenaren en kabinetsmedewerkers niet kunnen uitoefenen, wegens belangenconflicten.

"Minister vertelt niet de waarheid"

De oppositiepartij Groen vindt het niet kunnen dat kabinetsmedewerkers van Financiën gaan spreken voor een kantoor dat fiscale seminaries organiseert. "We vroegen daarom al eerder een transparantieregister voor de contacten van het kabinet Johan Van Overtveldt en sectoren, fiscalisten en experten", zegt Kamerlid Kristof Calvo.

Volgens Calvo (kleine foto) "vertelt de minister in deze niet de waarheid".

"Zijn kabinet gaf immers al in december 2016 workshops bij en voor Practicali over de nakende hervorming van de vennootschapsbelasting, nog voor de hervorming is beslist of gestemd. Er wordt dus wél vroegtijdig info gedeeld met Practicali en hun klanten. Sowieso begrijp ik niet dat het kabinet Financiën blijkbaar workshops geeft die kunnen helpen om fiscaal te optimaliseren. Wat bezielt Van Overtveldt? Voor wie rijdt hij eigenlijk?"

"Er rijst de vraag of die verstrengelingen niet nog verder gaan", zegt Calvo. "De naam van Practicali, een kantoor dat fiscale seminaries organiseert, prijkte immers als auteur op een digitaal voorstel van minister van Financiën Johan Van Overtveldt om de vennootschapsbelasting te hervormen. Ook dat werd al eerder duidelijk. Schrijft Practicali de wetgeving voor het kabinet en gaat dan het kabinet vorming geven bij Practicali hoe die best toe te passen? Dit moet snel uitgeklaard worden."

"Orde op zaken stellen"

Minister Van Overtveldt moet orde op zaken stellen in zijn kabinet en alle banden met Practicali doorknippen. Dat heeft SP.A-Kamerlid Dirk Van der Maelen gezegd.

"Het heeft er alle schijn van dat het hier gaat om een uit de hand gelopen bijverdienste van twee fiscale ambtenaren", zegt Van der Maelen. "Deze mensen voelen zich ongenaakbaar. Het ziet er naar uit dat hen de hand boven het hoofd worden gehouden door het kabinet-Financiën."

Van Overtveldt moet orde op zaken stellen, vindt Van der Maelen. "Daarnaast moet er ook een onderzoek komen van de gemeenschappelijke interne auditdienst (GIAD) van de federale overheid. Liever vandaag dan morgen."

Werkgroep politieke vernieuwing

Belangenvermenging op kabinetten is een van de onderwerpen die aan bod zullen komen in de werkgroep politieke vernieuwing van de Kamer. Dat heeft de voorzitter van de werkgroep, Brecht Vermeulen (N-VA, kleine foto), gezegd in een reactie.

Op 7 maart gaat in de Kamer de werkgroep politieke vernieuwing van start, die in het vooruitzicht werd gesteld na de controverse rond Publifin en Publipart. "Ik zal zelf een wetsvoorstel in de werkgroep brengen dat alle kabinetsmedewerkers, en niet meer enkel de chef, verplicht om hun mandaten op te geven", zei Brecht Vermeulen. Dat voorstel dateert al uit de vorige legislatuur, maar werd nooit uitgevoerd.

Vermeulen heeft geen informatie over het concrete geval van Johan Van Overtveldt, maar vindt dat er op elk kabinet meer transparantie moet komen. "Als een consultant of een professor sporadisch voor een kabinet werkt, is dat voor hem een opdracht als alle andere", aldus de N-VA'er. "Als de opdracht op het kabinet echter zijn hoofdjob vormt, is het een andere zaak. Dit moet worden uitgeklaard."

Alle partijen dienen momenteel hun voorstellen in voor de discussies in de werkgroep. "De rode draad daarin is transparantie, iedereen kijkt naar de wetgeving op mandaten en vermogens", zegt Vermeulen. "Ik denk dat we naar een heel grote wetswijziging kunnen gaan."

Meest gelezen