"Schoolfactuur technisch en beroepsonderwijs gemiddeld boven 700 euro"
Vlaams Kinderrechtencommissaris Bruno Vanobbergen zwengelde gisteren het debat over de uitbreiding van de maximumfactuur in het secundair onderwijs opnieuw aan. Ook de SP.A pleit daar al langer voor. In het lager onderwijs bestaat er al langer een maximumfactuur van 85 euro.
De Vlaamse socialisten hebben bijna 1.200 ouders bevraagd over de schoolfactuur van hun kinderen. Daaruit blijkt dat de gemiddelde factuur in het secundair onderwijs 534 euro bedraagt. In het algemeen secundair onderwijs (aso) gaat het om gemiddeld 470 euro. In het technisch onderwijs (tso) stijgt dat naar gemiddeld 701 euro en in het bso naar 732 euro. Bedragen van 1.500 euro of meer zijn geen uitzondering. Voor technische en beroepsopleidingen is vaak specifiek materiaal vereist, wat de schoolfactuur de hoogte injaagt.
SP.A: "Gratis onderwijs is basisrecht"
Vlaams parlementslid Caroline Gennez (SP.A) maakt zich zorgen om die oplopende kosten. "Schoolkosten mogen eigenlijk nooit de studiekeuze van een jongere bepalen. Scholieren moeten kunnen kiezen op basis van hun talenten. Maar met schoolfacturen van 1.500 of 2.000 euro dreigen bepaalde leerlingen uitgesloten te worden", zegt ze daarover in "De ochtend". "Gratis onderwijs voor elk kind is een basisrecht dat verankerd zit in onze grondwet."
Uit de SP.A-bevraging blijkt ook dat veel ouders met kinderen in het secundair simpelweg niet weten hoeveel het schooljaar zal kosten. "Ruim de helft weet dat niet. En 12% van de ouders is niet op de hoogte van de betaalmodaliteiten: kan er gesplitst betaald worden? Of aan het einde van het schooljaar bijvoorbeeld", aldus Gennez. "Duidelijkheid daaromtrent zal het aantal onbetaalde facturen doen dalen."
De SP.A herhaalt daarom haar pleidooi voor een maximumfactuur in het secundair, in eerste instantie in de eerste graad. Een concreet bedrag plakt ze daar voorlopig niet op. "In het basisonderwijs werkt dat heel goed, dus waarom zou je dat systeem niet uitbreiden? We zien dat kostentransparatie ook kostenbeheersing met zich meebrengt", zegt ze. In een tweede fase zou er een maximumfactuur kunnen komen in de tweede en derde graad, afhankelijk van de opleiding.
De socialisten vinden ook dat scholen bepaald opleidingsmateriaal gratis ter beschikking zouden moeten stellen. Het gaat dan bijvoorbeeld om hand- en werkboeken, rekenmateriaal en tekengerei. "In het basisonderwijs gebeurt dat al: alles wat een kind nodig heeft om een getuigschrift te behalen, wordt door de school zelf voorzien."
De kostprijs voor die materialen loopt volgens de SP.A in het secundair op tot 332 euro gemiddeld (tegenover gemiddeld 96 euro in het lager onderwijs). In ruil zouden de werkingsmiddelen voor de scholen dan wel opgetrokken moeten worden. "Nu wordt daar bespaard en verlaagt het budget met 5%", zegt Gennez. "Dat kan niet de bedoeling zijn."
N-VA: "Transparantie en kostenbeheersing"
Vlaams parlementslid en onderwijsspecialist voor de N-VA Koen Daniëls is geen voorstander om ook in het secundair een maximumfactuur in te voeren. "We moeten opletten met dat soort toverstafmaatregelen", zegt hij daarover. "Het is belangrijk om eerst een beter zicht te krijgen op de precieze schoolkosten, algemeen en per studierichting. We moeten de schoolkostenmonitor even afwachten. Vlaanderen doet al behoorlijk wat inspanningen, en de scholen zelf ook."
"Rest dan nog de vraag: wat tel je al dan niet mee in de schoolkosten?", vervolgt Daniëls. "Moeten scholen die slagersopleidingen organiseren bijvoorbeeld voor elke leerling een messenset voorzien? En in welke mate zijn ouders zelf verantwoordelijk om de schoolkosten van hun kinderen te drukken? Niet alle schoolgerief hoeft een merkproduct te zijn."
Daniëls vreest dat een maximumfactuur in het secundair een verschraling van het onderwijsaanbod impliceert. "In het lager zie je dat kinderen minder vaak gaan zwemmen of naar het toneel gaan, om de kosten binnen de perken te houden. Dat kan niet de bedoeling zijn. Scholen zouden moeten leren uit elkaars good practices. Huursystemen, tweedehandsregelingen of groepsaankopen drukken de kostprijs, zonder in te grijpen in het onderwijsaanbod. Ik ben er ook niet van overtuigd dat een maximumfactuur hoe dan ook het aantal onbetaalde facturen terugdringt."
