Wat ervan te denken? - Jürgen Mettepenningen
Jürgen Mettepenningen is theoloog, directeur dienst Identiteit bij het Vicariaat Onderwijs van het aartsbisdom en gastdocent aan de faculteit Theologie en Religiewetenschappen, KU Leuven.
Wat te denken?
Wat te denken van rustige en vriendelijke mensen die even later gejaagd door het oranje rijden?
Wat te denken van de kindsoldaten in verschillende landen, waarbij hun jeugd wordt misbruikt om misvormde plannen van tirannen mee gestalte te geven?
Wat te denken van voetballers die zoveel verdienen dat je moeilijk kunt geloven dat ze voetbal ‘spelen’?
Wat te denken van de Amerikaanse presidentsverkiezingen waar een ondernemer blijkbaar zo gek is als hij rijk is maar tegelijk zoveel succes heeft dat hij bijna president dreigt te worden?
Wat te denken over de groen-blauwe planeet die zodanig ontkleurd en onttoverd werd dat ze bedreigd is?
Wat te denken van zoveel ongelijkheid tussen armen en rijken?
Wat te denken over de mensen die Gods naam misbruiken door hem als legitimatie aan te halen om dood en vernieling te zaaien?
…
Neem het niet!
De Fransman Stéphane Hessel leerde ons zes jaar geleden met zijn boekje ‘Indignez-vous’ (in het Nederlands uitgegeven met de titel ‘Neem het niet!’) dat verontwaardiging ons alert houdt om in actie te schieten. Hoe dun het boekje ook was, de boodschap was zo sterk dat het een internationale bestseller werd.
Verontwaardiging is het tegenovergestelde van berusting, van gelatenheid. Verontwaardiging sluit eigenbelang niet uit, maar wil het inschakelen om ook en vooral het algemeen belang te dienen.
Vandaar dat verontwaardiging bijvoorbeeld een belangrijke drijfveer is voor politici. Of zou moeten zijn. De edelste politiek vertrekt immers van een nobel streven voor alle burgers, een streven waarin de verontwaardiging van de politicus zijn toetssteen erkent.
Het ergste wat politici en politiek kan overkomen is verontwaardiging over politici omdat ze bezig zijn met zichzelf, onder het niveau dat van hen verwacht mag worden of omdat ze gewoonweg berusten in de toestand van vandaag.
Idealisme en hoop
Verontwaardiging over wat fout gaat, staat in een nauwe relatie met idealisme, het streven naar een betere wereld. Verontwaardiging staat daarom steeds in het perspectief van de hoop. Het kan anders, het moet anders, ja: laat er ons onze schouders onder zetten. Idealisme behoort inderdaad niet te sterven in de gedaante van cynisme, maar wil allen versterken door handen te geven aan hoop.
Volgend jaar zal het honderd jaar geleden zijn dat Stéphane Hessel geboren werd. Hij leerde dat we niet alles moeten laten zoals het is, niet alles hoeven te pikken zoals de zaken evolueren, maar vooral dat idealisme en hoop aanzetten tot gezonde verontwaardiging en actie. We leven in een wereld die nood heeft daaraan, denkt u niet?
VRT NWS wil op vrtnws.be een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over actuele thema’s. Omdat we het belangrijk vinden om verschillende stemmen en meningen te horen publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging. Zij zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst. Wilt u graag zelf een opiniestuk publiceren, contacteer dan VRT NWS via moderator@vrt.be.