Noorwegen en Facebook botsen over "napalmmeisje"
Noorwegens grootste krant heeft vandaag een ongewone voorpagina: in plaats van zijn eigen logo plaatst Aftenposten het Facebooklogo bovenaan. Daaronder in grote letters: “Dear Mark Zuckenberg” en de historische oorlogsfoto van een Vietnamees meisje dat naakt op de vlucht slaat.
Dat meisje is Phan Thị Kim Phúc. Op 8 juni 1972 vond in haar woonplaats Trang Bang een aanval met napalm plaats. Zwaar verbrand rende ze samen met anderen de weg op waar fotograaf Nick Ut haar op foto vereeuwigde. Sindsdien staat ze bekend als het "napalmmeisje". Het beeld zelf is uitgegroeid tot een icoon van de Vietnamoorlog.
Tom Egeland
Het conflict tussen de krant en de sociaalnetwerksite begon eerder deze week toen Aftenposten een artikel met de beroemde foto op zijn Facebookpagina publiceerde. Het artikel ging over een initiatief van een Noorse auteur, Tom Egeland, die enkele weken geleden zeven beroemde oorlogsfoto’s publiceerde op Facebook. Eén van die foto’s was het naakte meisje uit Vietnam. Facebook verwijderde de foto meteen van Egelands pagina, en ook bij anderen die het bericht hadden gedeeld.
Toen verschillende Noorse opiniemakers die actie veroordeelden, ging Facebook nog verder en verwijderde het ook de kritische reacties. De auteur Egeland en een hoofdredacteur van een internetkrant werden permanent uitgesloten van Facebook. Ook het krantenartikel van Aftenposten over deze zaak werd donderdagochtend van Facebook weggehaald.
"'s Werelds machtigste eindredacteur"
Daarop reageert hoofdredacteur Espen Egil Hansen van Aftenposten nu met een opmerkelijke open brief aan de baas van Facebook. Die begint zo: “Beste Mark, ik volg jou op Facebook maar je kent mij wellicht niet. Ik schrijf je om te vertellen waarom ik niet wil ingaan op jullie eis om een historische foto uit de Vietnamoorlog te verwijderen. Nu niet, en ook niet in de toekomst.”
Espen Egil Hansen klaagt aan dat Facebook geen onderscheid maakt tussen kinderpornografie en oorlogsfoto’s en vooral dat de website ook kritiek censureert. Hij beschuldigt Mark Zuckerberg van machtsmisbruik in zijn rol als “’s werelds machtigste eindredacteur”.
Hij merkt voorts op dat de foto uit 1972 en de media het debat in de VS over de Vietnamoorlog hebben beïnvloed. “Vrije en onafhankelijke media moeten informatie - en foto’s - delen die onaangenaam zijn.” En hij gaat verder: “De rechten en plichten van alle redacteurs mogen niet worden ondergraven door algoritmes die ontwikkeld zijn op jouw kantoor in Californië”.
(lees verder onder de foto)
"Facebook begaat een fout als het zulke foto's censureert"
De open brief van Aftenposten aan Mark Zuckerberg gaat intussen de wereld rond en is opgepikt door media in Engeland, Duitsland, de Verenigde Staten, Frankrijk en zelfs in Hongkong.
In Noorwegen zelf wekt de zaak sterke emoties. Meer dan tweehonderdduizend mensen hebben de video van de hoofdredacteur op Facebook bekeken. Ook de Noorse premier Erna Solberg mengt zich in het debat.
“Facebook begaat een fout als het zulke foto’s censureert. Daarmee begrenst het de vrijheid van meningsuiting,” schreef ze eerst in een bijdrage op haar Facebookpagina samen met de foto van het "napalmmeisje"... die Facebook in de loop van de dag van haar pagina heeft verwijderd (tot haar grote woede).
In een nieuwe bijdrage hekelt Solberg deze censuur van de sociaalnetwerksite. Uit protest plaatst ze de foto van het "napalmmeisje" opnieuw, zij het met een zwart vlak over het meisje. Hetzelfde doet ze met een resem andere beroemde foto's.
