Moet kleinzoon Mandela kiezen tussen zijn clan en zijn geliefde?

Zwelivelile "Mandla" Mandela is een kleinzoon van Nelson Mandela en hij heeft zijn positie als Xhosa-leider te danken aan zijn grootvader.

Mandela had bijna 70 jaar geleden het recht om een traditionele clanleider te zijn opgegeven, om zich te concentreren op de strijd tegen de Apartheid. Toen de Traditional council van Mvezo, de geboorteplaats van Mandela, in 2005 opnieuw contact opnam met Nelson Mandela om hen te leiden, suggereerde hij dat zijn kleinzoon Mandla die rol zou vervullen.

In 2007 werd de toen 32-jarige Mandla dan ook ingehuldigd als leider van Mvezo door de koning van de Aba Thembu-clan, Zwelibanzi Dalinyebo, een van de zes traditionele koningen van de Xhosa.

Eind vorig jaar heeft Mandla zich bekeerd tot de islam, en vorige week is hij getrouwd met Rabia Clarke, een moslim uit de Kaapprovincie. Het was het vierde huwelijk van Mandla, met zijn eerste vrouw is hij verwikkeld in een bittere echtscheiding, de twee volgende huwelijken zijn geannuleerd, en de ceremonie werd niet bijgewoond door de koninklijke familie. Dat heeft geleid tot speculaties dat de traditionele leiders niet gelukkig zijn met het huwelijk.

Het Congres of Traditional Leaders in South Africa (Contralesa) zei aan de BBC dat het feit dat Mandla moslim is, kan betekenen dat hij de Xhosa-tradities niet kan handhaven. "Er is niets mis mee dat een traditionele leider de godsdienst van zijn keuze volgt, maar we zijn er bezorgd over of hij in staat zal zijn om zijn verantwoordelijkheden als leider te blijven uitoefenen", zo zei de woordvoerder van Contalesa.

De rol van de traditionele leiders in Zuid-Afrika bestaat vooral uit het leiden van ceremoniën, en ze hakken de knoop door bij dagelijkse conflicten tussen hun onderdanen.

Soms leiden ze ceremonies om de voorouders te bedanken, wat inhoudt dat ze geslachte offerdieren in een gebed aanbieden aan de voorouders. Dergelijke praktijken kunnen voor veel moslims niet door de beugel.

Mogelijk wordt Mandla Mandela gedwongen te kiezen tussen zijn kersverse vrouw en zijn loyale onderdanen. De geheimhouding waarmee zijn bekering gepaard ging, heeft er al toe geleid dat de koninklijke familie van de Aba Thembu-clan zijn toewijding aan de tradities in vraag stelt.

De woordvoerder van Contralesa, de raad van traditionele leiders, zei dat Mandla al gebroken heft met een traditie. "Volgens de Afrikaanse traditie is het de vrouw die een deel moet worden van de familie waar ze in huwt. Toen ze het aanzoek van Mandla accepteerde, was het de algemene verwachting dat zij de gewoonten van zijn volk zou aannemen."

Mandla Mandela van zijn kant lijkt tevreden over zijn beslissing. "Hoewel Rabia en ik opgevoed zijn in verschillende culturele en religieuze tradities, weerspiegelt het feit dat wij bij elkaar gekomen zijn, net de zaken die we gemeenschappelijk hebben. Wij zijn Zuid-Afrikanen."

Naast een traditionele leider, is Mandla Mandela ook een parlementslid voor het regerende African National Congres en een zakenman.