Hoe we de klimaatverandering voelen in Vlaanderen

Voor het rapport werkte de VMM samen met experten van de KU Leuven, onderzoekscentrum VITO en het KMI. Ze bundelden de laatste cijfers en inzichten, met de bedoeling een brug te slaan tussen wetenschap en beleid.

De onderzoekers vonden duidelijke manieren waarop de klimaatopwarming zich vandaag al bij ons manifesteert:

• De 18 warmste jaren sinds 1833 vallen in de laatste 25 jaar.
• Alle seizoenen werden warmer: de lente 3,0 graden, de andere seizoenen stijgen tussen de 1,9 en 2,1 graden.
• In de jaren 1970 kreeg Vlaanderen een hittegolf per drie jaar te verwerken. Nu krijgen we er elk jaar een.
• De jaargemiddelde neerslag nam toe met 13 procent sinds 1833.
• Het gemiddelde zeeniveau stijgt snel: in Oostende ligt het peil bijvoorbeeld 11,5 cm hoger dan in het begin van de jaren 50.
• De windsnelheid daalde sinds de jaren 60 met 10 à 15 procent.

Het rapport kijkt ook naar de toekomst voor onze contreien, door drie klimaatscenario's (hoog, midden en laag) af te bakenen. Die voorspellen een verdere stijging van de gemiddelde jaartemperatuur tussen de 0,7 en 7,2 graden tegen het einde van deze eeuw. In de winter kan er binnen honderd jaar tot 38 procent meer neerslag vallen.

• We zullen te maken krijgen met meer overstromingen: De jaarlijkse gemiddelde overstromingsschade kan al tegen 2050 met bijna de helft vergroten, onder meer omdat Vlaanderen steeds dichter bevolkt wordt. Momenteel wordt de gemiddelde schade geschat op ruim 50 miljoen euro.
• We krijgen te maken met meer droogtes. Vooral tijdens de zomermaanden zullen we kampen met een neerslagtekort.
• De luchtkwaliteit gaat achteruit. Hogere temperaturen leiden tot meer ozon in de lucht, en ook het fijn stof zal pieken.
• Steden worden "hitte-eilanden": steden houden warmte veel sneller en langer vast. Dat kan vooral bij ouderen en kinderen meer overlijdens veroorzaken.

Het rapport geeft enkele voorbeelden van maatregelen om de gevolgen van de klimaatverandering te bestrijden. Om de overstromingsschade en wateroverlast terug te dringen, kunnen we bijvoorbeeld investeren in waterdoorlatende verharding, bufferbekkens en andere waterreservoirs. Daarnaast is er een goede afstemming nodig tussen stedelijk waterbeheer en onder andere ruimtelijke planning. Bij die planning moeten ook doelgericht vegetatie en wateroppervlakken worden ingezet om extreme temperaturen te milderen.

Lees het volledige rapport op de website van Milieurapport Vlaanderen.