Is Griekenland nu bankroet? Of toch niet?

We willen het woord "cruciale dag" niet meer in de mond nemen, maar vandaag gaan er twee dingen gebeuren. Officieel loopt het hulpplan van de Europese Unie, de Europese Centrale Bank (ECB) en het Internationaal Muntfonds (IMF) voor Griekenland af. En twee: Griekenland moet ten laatste vandaag een schuld van 1,6 miljard euro aan het IMF terugbetalen.

Dat laatste zal niet gebeuren, heeft de Griekse minister van Economie Giorgos Stathakis laten weten en het was ook niet verwacht dat Griekenland die schuld kon betalen zonder extra hulp van de EU, de ECB en het IMF. Die hulp komt er niet omdat de onderhandelingen dit weekend zijn afgesprongen.

Theoretisch zal Griekenland vandaag bankroet zijn, maar dat zal niet meteen het geval zijn. Officieel zal het IMF de wanbetaling pas vaststellen op de volgende vergadering van de raad van bestuur eind juli, dat is een maand verder dus. 

De procedures tussen een eerste niet-betaling en een officieel bankroet zijn erg lang en dat laat dus nog wat ruimte voor ten minste een half compromis om weer wat tijd te winnen.

Volgende zondag moeten de Grieken in een referendum dan beslissen of ze de voorwaarden van de EU, de ECB en het IMF voor verdere hulp al dan niet aanvaarden. De regering-Tsipras is daartegen, maar het is niet duidelijk wat de Grieken zullen beslissen. Vanavond hebben 17.000 mensen in Athene betoogd tegen die voorwaarden, maar veel andere Grieken zijn erg bang voor wat er zou gebeuren als hun land uit de eurozone valt.

Intussen heeft de kredietbeoordelaar Standard & Poor's de rating van Griekenland nog maar eens verlaagd van CCC naar CCC-. Dat is van rommel naar nog grotere rommel, maar toch is dat niet louter symbolisch.

De omschrijving van S&P voor CCC is "hoog speculatief" en die van CCC- wordt omgeschreven als "dreigend bankroet met weinig kans voor herstel".

Nog vanavond heeft dat andere ratingkantoor Fitch vier Griekse banken de kwotering "gedeeltelijk bankroet" gegeven. Volgens Fitch zouden die banken bankroet zijn gegaan als de Griekse regering geen kapitaalbeperkingen aan de banken zou opgelegd hebben. Het gaat om de Nationale Bank van Griekenland, Piraeus Bank, Eurobank en Alpha Bank.

Dat lijkt weinig hoopvol voor de Grieken die wellicht de grootste verliezers zullen zijn bij een officieel bankroet en mogelijke exit uit de eurozone. De impact op andere eurolanden zou -anders dan vijf jaar geleden- beperkt zijn, omdat daar wel sprake is van een -zij het pril- economisch herstel en omdat de ECB wellicht alles uit het vuur zal halen om de rente op staatspapier van Spanje, Portugal en Italië onder controle te houden.