"Hiv zo vroeg mogelijk behandelen"

Sinds 2012 wordt bij 4.685 seropositieven in 36 landen onderzocht welke effecten een vroege behandeling met aidsremmers heeft. De helft van de patiënten werd meteen nadat hiv was vastgesteld behandeld, terwijl bij de andere helft pas met de behandeling werd gestart toen de eerste symptomen opdoken. En nu blijkt dat die laatste groep drie keer zoveel kans heeft om aidsgerelateerde ziektes te krijgen of te overlijden.

"Die boodschap moet wel met voorzichtigheid geïnterpreteerd worden, want het globaal aantal patiënten bij wie zich problemen ontwikkelden was laag (3 procent)”, zegt professor Linos Vandekerckhove van de Universiteit Gent. “Maar als je globaal naar de cijfers kijkt, dan is dat meer dan voldoende om een therapeutische stap te nemen."

De resultaten van dit grootschalig onderzoek werden pas volgend jaar verwacht, maar omdat de resultaten zo onmiskenbaar positief zijn, werden ze nu al bekendgemaakt.

De onderzoekers verwachtten dat dit een hele ommekeer zal betekenen voor de behandeling van hiv-patiënten. En dat is waarschijnlijk, want de uitslag komt net op een goed moment: over twee weken vergadert de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) over de richtlijnen om hiv te behandelen.

Nu adviseert de WHO nog om de behandeling pas te starten als het aantal CD4 T-cellen (de witte bloedcellen die door hiv worden aangevallen) per kubieke milliliter bloed onder de 500 zakt. Maar in het onderzoek werd de helft van de patiënten nu al behandeld toen ze nog boven die drempel zaten. Dat gebeurde eerder alleen om de overdraagbaarheid van hiv te bestrijden en niet om de symptomen te bestrijden.

De onderzoekers verwachten evenwel dat het niet altijd even gemakkelijk zal zijn om patiënten zich al meteen te laten behandelen. Want in het beginstadium hebben hiv-dragers meestal nog geen last van de ziekte. Hen na de diagnose meteen stimuleren om een levenslange behandeling te starten en vol te houden, is dan niet vanzelfsprekend.

"Iedereen die seropositief is, zou eigenlijk onmiddellijk moeten starten met therapie”, zegt Professor Vandekerckhove. “Dat is een trendbreuk met wat er de afgelopen twintig jaar gebeurde.” Dit betekent wel dat opnieuw met het RIZIV onderhandeld zal moeten worden, want in België wordt de behandeling pas terugbetaald als een patiënt minder dan 500 CD4 T-cellen per kubieke milliliter bloed heeft.

Door de nieuwe drempel zouden naar schatting een duizendtal Belgische patiënten met de nieuwe behandeling moeten starten.