Ons land gaat "aasgierfondsen" aan banden leggen

Ons land gaat zogenoemde "aasgierfondsen" aan banden leggen. Die fondsen zuigen kwetsbare ontwikkelingslanden leeg door hun schuldpapieren op te kopen en via de rechtbank volledige afbetaling van de schuld te eisen met daar bovenop nog een boete. Acht partijen, uit de meerderheid en de oppositie, dienen vandaag samen een wetsvoorstel in.

"We willen de vleugels van de aasgierfondsen afknippen", stelde Luk Van Biesen (Open VLD) die samen met Ahmed Laaouej (PS) initiatiefnemer van het voorstel is. Hij benadrukte dat België zich hiermee een pionier toont in de strijd tegen de aasgierfondsen. "De belangrijkste maatregel houdt in dat een aasgierfonds voor een Belgische rechtbank enkel de prijs die het betaalde voor de obligaties kan terugkrijgen", aldus nog Van Biesen.

De tekst werd ondertekend door liberalen, socialisten, christendemocraten, groenen en N-VA, en geniet de steun vanuit de academische wereld en de ngo's. Op de voorstelling van het wetsvoorstel toonde ook de ambassadeur van Argentinië, een land dat zwaar te lijden kreeg onder de praktijken van de aasgierfondsen, zich verheugd over het voorstel. Ook vicepremier en minister van Ontwikkelingssamenwerking Alexander De Croo schaarde zich achter het wetsvoorstel: "Aasgierfondsen hypothekeren de ontwikkeling van fragiele staten. Met dit wetsvoorstel zet ons land internationaal de toon in de strijd tegen het wegsluizen van kapitaal uit ontwikkelingslanden."

Fondsen trachten rentes en boetes te claimen

Aasgierfondsen zijn investeringsfondsen die op de financiële markten schuldpapier van kwetsbare landen voor een prikje opkopen en via juridische weg trachten die landen tot volledige afbetaling te dwingen. Die afbetaling blijft niet beperkt tot de nominale waarde van de obligaties. De fondsen trachten ook achterstallige rentes en boetes te claimen die het bedrag enorm kunnen doen oplopen. Vooral ontwikkelingslanden zijn het slachtoffer van deze praktijken. In 2009 vonden 49 aanvallen van aasgierfondsen plaats op Afrikaanse landen.

De Croo wijst er in een mededeling op dat "deze aasgierfondsen geen enkele morele terughoudendheid aan de dag leggen om aanspraak te maken op de middelen voor ontwikkelingssamenwerking die door Belgische en andere belastingbetalers ter beschikking worden gesteld van deze fragiele staten. Het kan op geen enkele manier de bedoeling zijn dat officiële ontwikkelingshulp op zo'n manier wordt aangewend."

Problematiek wordt best internationaal aangepakt

Het wetsvoorstel geeft de Belgische rechters instrumenten in de hand om te kunnen beslissen of ze al dan niet met een aasgierfonds te maken hebben. "Aan het volgend criterium moet sowieso voldaan zijn: er moet een duidelijke wanverhouding tussen het bedrag van aankoop en de wederverkoop van de schuld zijn. Als dat het geval is, moet er nog voldaan worden aan minstens één van zes andere criteria, zoals: balanceert de staat in kwestie al op rand van de afgrond, brengt het afbetalen van de schulden de ontwikkeling van de bevolking in gevaar, is het fonds in een belastingparadijs gevestigd?", lichtte Laaouej toe.

Voor Van Biesen is het belangrijk dat een aasgierfonds voor een Belgische rechtbank enkel het bedrag kan terugkrijgen dat het betaalde voor de obligaties. "België kan ook weigeren beslag te laten leggen op goederen van de betrokken staat in ons land", voegde hij er nog aan toe.

De initiatiefnemers beseffen dat aasgierfondsen best internationaal worden aangepakt. De fondsen leggen immers een klacht neer tegen de schuldenaars in verschillende landen tot ze hun gelijk halen Momenteel lopen er onderhandelingen binnen de VN voor faillissementsregelingen voor landen. "Maar met dit wetgevend initiatief positioneert België zich opnieuw als een pionier in de strijd tegen speculatieve beleggers die, zonder enige meerwaarde te creëren voor de economie, geld verdienen op kap van burgers en samenlevingen. Daarnaast vragen we dat ons land binnen Europa en de VN een voortrekker blijft van een multilaterale aanpak", besluiten de indieners van het voorstel.

De Croo wijst erop dat het wetsvoorstel naadloos aansluit bij één van zijn beleidsprioriteiten, de strijd tegen illiciete financiële stromen die volgens schattingen tot 40 miljard dollar per jaar oplopen. "Ons land zet met dit voorstel internationaal de toon om het wegsluizen van kapitaal uit ontwikkelingslanden aan banden te leggen", besluit hij.

Meest gelezen