Valse start voor rechtszaak tegen Griekse neonazipartij Gouden Dageraad

Doel van het proces, dat maanden en mogelijk zelfs een jaar zal duren, is onder meer uit te maken of Gouden Dageraad al of niet een criminele organisatie is die sinds 2008 geweld uitlokt tegen vreemdelingen en haar politieke tegenstanders. Het proces vindt plaats in een speciaal daarvoor ingerichte rechtszaal in de zwaarbewaakte gevangenis van Korydallos.

Het kopstuk van de partij, de 57-jarige Nikos Michaloliakos, staat terecht voor de oprichting en deelname aan een criminele organisatie. Hij en zijn rechterhand Christos Pappas, zijn overigens nog maar net op vrije voeten, na een voorlopige gevangenisstraf van 18 maanden. Beiden staan onder huisarrest.

Andere kaderleden van de partij, zoals woordvoerder Ilias Kasidiaris, zitten momenteel een gevangenisstraf uit maar ook zij lieten zich door hun advocaat vertegenwoordigen. Van de 69 beschuldigden waren dan ook maar een veertigtal leden en sympathisanten en een verkozene in de rechtszaal aanwezig. Allen riskeren ze tot 10 jaar cel.

De zaak verdeelt de Griekse opinie. Politici en juridische experts geraken het er niet over eens of de partij bij een veroordeling buiten de wet moet worden gesteld. De Griekse overheid houdt officieel geen statistieken bij van racistisch geweld maar volgens mensenrechtenorganisaties is het aantal racistisch geïnspireerde aanvallen sinds 2010 sterk gestegen. De aanvallen gebeuren vaak in groep. De daders, meestal gewapend met boksringen of baseballknuppels, maken geen geheim van hun banden met Gouden Dageraad.

Buiten, voor de gevangenis, betoogden vanmorgen enkele honderden -duizenden volgens de organisatoren- aanhangers van de antiracismebeweging. Uit angst voor rellen waren scholen en scholen en overheidsdiensten in de buurt van de gevangenis vandaag gesloten maar de protesten verliepen vreedzaam.

Gouden Dageraad, dat 35 jaar geleden in de nasleep van de militaire dictatuur ontstond als een marginale, neonazistische beweging, is sinds de crisis van 2009 uitgegroeid tot een populaire partij. De partij eindigde derde bij de verkiezingen van 25 januari en heeft 17 verkozenen in het parlement.

De 69 beschuldigden staan terecht voor drie welbepaalde aanklachten.

• Eerst en vooral de moord op Pavlos Fyssas in Athene in 2013. De linkse rapper werd door een aanhanger van Gouden Dageraad met messteken om het leven gebracht. De moord vormt de concrete aanleiding voor dit proces.
• Daarnaast is er de moordpoging op vier Egyptische vissers in Perama, nabij Athene, in juni 2012.
• Er is de aanval op enkele communistische vakbondsleden, eveneens in Perama in september 2013.
   

Daarnaast moet de rechtbank zich ook buiten over de vraag of Gouden Dageraad een "criminele organisatie" is.