Premier Michel gebeten hond in racismedebat

Niet N-VA-voorzitter Bart De Wever kreeg vandaag tijdens het vragenuurtje in de Kamer de wind van voren na zijn uitspraken eerder deze week dat racisme relatief is en sommige slachtoffers van racisme dat te danken hebben aan hun eigen houding en gedrag in de samenleving. De Wever was overigens niet aanwezig in het halfrond.

Neen, het was premier Michel die door het stof moest. De oppositie eiste van de premier dat hij openlijk afstand zou nemen van de uitspraken van De Wever en ze zou veroordelen. Maar niet alleen de uitspraken van De Wever waren de oppositie een doorn in het oog, ook het feit dat staatssecretaris en De Wevers partijgenoot Theo Francken De Wever als lid van de regering verdedigde. Francken zelf moest zich bovendien eerder in de Kamer al eens excuseren na uitspraken over de "niet toegevoegde waarde" van onder meer Congolezen en Marokkanen voor onze economie.

Michel maakte in zijn antwoord duidelijk niet achter de woorden van De Wever te staan, maar drukte zich heel voorzichtig uit over Francken. De premier wees op het regeerakkoord dat de strijd met discriminatie - "een onaanvaardbaar misdrijf" - aanbindt. Maar: "Partijen moeten hun standpunt kunnen uiten in een democratisch debat", liet Michel ook verstaan. Om te besluiten: "Mijn regering zal niet gedestabiliseerd worden door polemiek."

Het antwoord van Michel kon op weinig goedkeuring rekenen bij de oppositie. "Meneer de premier, put your money where your mouth is. U moet bewijzen dat u de premier van dit land bent en niet Bart De Wever. Vandaag hebt u het omgekeerde gedaan", beet Groen-fractieleider Meyrem Almaci hem toe.

Ook SP.A-fractieleider Karin Temmerman was niet onder de indruk. "Eens te meer stelt u teleur", zei ze. "U hebt geen afstand genomen van uw staatssecretaris. U hebt de moed niet om hem terecht te wijzen. Zolang u geen afstand neemt van deze uitspraken van de N-VA, zal die donkere wolk over de regering blijven hangen en zal de schaduwpremier baas zijn van deze regering en niet u."

Voor het antwoord van de premier bestempelde Almaci de uitspraken van De Wever als "grof, stigmatiserend en feitelijk onjuist". Ze verwees naar de actie #dailyracism op sociale media, die aantoonde hoeveel hoogopgeleide mensen van allochtone afkomst met racisme te maken krijgen. "Racisme is niet relatief", besloot ze.

Volgens Temmerman verdelen de uitspraken van de N-VA-kopstukken de samenleving, in plaats van ze te verbinden. "Net deze uitspraken zijn een voedingsbodem voor racisme en discriminatie."

Opvallend in dit debat: meerderheidspartij CD&V stelde geen vraag aan de premier. Open VLD-fractieleider Patrick De Wael, wiens partij ook in de meerderheid zit, deed dat wel. De Wael herinnerde er nog eens aan dat zijn partij uitgaat van de mens en het individu en niet aan groepsdenken doet. "Dus geen veralgemeningen, geen stigmatiseringen. En de geschiedenis is een goed hulpmiddel om ons daaraan te blijven herinneren." Applaus op zowat alle banken.

De Wael was ook scherp voor staatssecretaris Francken. Een minister moet zich aan het regeerakkoord houden en dat uitvoeren in plaats van de woorden van zijn voorzitter te verdedigen, beet de liberaal Francken toe. "Un ministre ferme sa gueule ou se demissionne", citeerde hij de Franse politicus Jean-Pierre Chevènement.

Op de Franstalige banken kwam de meest opmerkelijke interventie van FDF-voorzitter Olivier Maingain. "Het is nog maar eens bewezen dat de N-VA een extreemrechtse partij is. Er is nog maar één verschil tussen Vlaams Belang en de N-VA: Vlaams Belang zit in de oppositie en de N-VA zit in de meerderheid. En dat is uw grootste probleem, meneer de premier."

Patrick De Wael besloot de discussie met te wijzen op de afwezigheid van De Wever. "Een debat vereist de aanwezigheid van alle spelers. Men moet in de arena durven te gaan. Hier is het hart van de democratie." Aan de premier gaf hij nog eens de opdracht mee ervoor te zorgen dat "zijn klas" van ministers en staatsecretarissen zich aan het regeerakkoord houden.

Waarop Kamervoorzitter Siegfried Bracke (N-VA) concludeerde dat "het incident gesloten is".