Nemtsov zoveelste in rij van vermoorde Kremlin-opposanten

Boris Nemtsov is dan wel de eerste vooraanstaande politicus die wordt vermoord tijdens het bewind van Vladimir Poetin, het is niet de eerste opposant van het Kremlin die op verdachte wijze aan zijn einde komt. En typisch: soms worden de uitvoerders na jaren onderzoek wel gevonden, de echte opdrachtgevers blijven steeds buiten schot. Een overzicht.

Aleksandr Litvinenko

De voormalige Russische geheimagent Aleksandr Litvinenko stierf op 23 november 2006 in Londen, nadat hij thee had gedronken die vergiftigd was met het radioactieve polonium 210.

Litvinenko stond bekend als een felle tegenstander van de machthebbers in het Kremlin en in het bijzonder van Vladimir Poetin. In de weken voor zijn dood was Litvinenko bezig met een onderzoek naar de dood van de Russische journaliste, publiciste en mensenrechtenactiviste Anna Politkovskaja.

Op 1 november 2006 ging Litvinenko thee drinken met andere ex-agenten in een Londens hotel. Kort daarop werd hij ernstig ziek. Op 23 november stierf hij in een Londens ziekenhuis. Onderzoek wees uit dat hij was vergiftigd met het radioactieve polonium 210.

Op zijn sterfbed beschuldigde Aleksandr Litvinenko de Russische president Vladimir Poetin ervan de opdracht te hebben gegeven om hem te vermoorden. Moskou zelf heeft steeds ontkend.

In Groot-Brittannië loopt momenteel een onderzoek naar de dood van Litvinenko. Volgens een Britse onderzoeksrechter zijn er trouwens wel degelijk aanwijzingen dat Moskou betrokken is.

Anna Politkovskaja

De 48-jarige journaliste Anna Politkovskaja werd op 7 oktober 2006 doodgeschoten in de ingang van haar appartementsgebouw in Moskou.

Politkovskaja werkte voor de Novaja Gazeta en was zeer kritisch voor het bewind van Poetin. Ze berichtte onder meer over de schending van de mensenrechten in Tsjetsjenië.

In juli vorig jaar werden vijf betrokkenen tot dwangarbeid veroordeeld. De vermoedelijke spilfiguur van de moord en de schutter zelf kregen levenslang, maar de echte opdrachtgever is nog steeds niet bekend. De familie van de vermoorde journaliste en haar oud-collega's voeren nog steeds een eigen onderzoek.

Sergej Magnitski

Advocaat Sergej Magnitski onderzocht in 2009 een grote corruptiezaak waarbij de Russische regering betrokken zou zijn. Kort daarop werd hij door het Russische gerecht opgepakt op verdenking van fraude.

Hij werd overgebracht naar de Boetyrkagevangenis van Moskou. Door de slechte omstandigheden daar werd Magnitski ziek, maar de gevangenisdirecteur weigerde hem te laten behandelen. Op 16 november 2009 overleed de gevangene, enkele dagen voor hij verplicht moest vrijgelaten worden. In de zaak werd niemand gearresteerd, meer nog: in 2013 werd Magnitski zelf nog postuum veroordeeld voor belastingontduiking.

De dood van de advocaat leidde tot een diplomatieke rel tussen Moskou en Washington. In de VS werd namelijk de Magnitski-wet uitgevaardigd. Met die wet wordt iedereen die betrokken was bij de dood van Magnitski de toegang tot de Verenigde Staten geweigerd. Bovendien worden hun bankrekeningen bevroren en kunnen hun bezittingen in de VS in beslag worden genomen. Moskou kwam met een soortgelijke wet voor Amerikanen die de mensenrechten zouden schenden.

Boris Berezovski

Boris Berezovski was een oligarch en probeerde met zijn miljarden invloed uit te oefenen in het Rusland van de jaren 90.

Hij gaf kritiek op de tweede oorlog in Tsjetsjenië, die onder leiding van commandant Vladimir Poetin werd gevoerd. Ook hoe Poetin als president de ramp met de duikboot Koersk afhandelde was niet naar de zin van Berezovski.

Kort nadat Poetin aan de macht was gekomen in het Kremlin, werd Berezovski in verdenking gesteld van fraude. Hij ging vrijwillig in ballingschap naar Londen. Daar werd hij op 23 maart 2013 dood teruggevonden, met een stuk stof rond zijn hals. Het onderzoek kon niet uitwijzen of het om moord of zelfmoord ging.

Andere slachtoffers

  • Moskou, 17 april 2003. Sergej Joesjenkov, een oud-medestander van Boris Berezovski en voorzitter van de partij "Vrij Rusland", wordt aan de ingang van zijn appartement doodgeschoten.
  • Natalja Estemirova was een mensenrechtenactiviste en gaf in die hoedanigheid kritiek op de politieke verantwoordelijken. Ze vertegenwoordigde een organisatie in Tsjetsjenië. In 2009 werd ze ontvoerd en enkele uren later vermoord teruggevonden. 
  • Op 19 januari 2009 werden mensenrechtenadvocaat Stanislas Markelov en oppositiejournaliste Anastasia Baboerova op straat vermoord in Moskou.

Meest gelezen