Zuivering in China nadert nu ook ex-president Hu Jintao

Eerder dit jaar waren al twee broers van Ling Jihua in verdenking gesteld wegens corruptie. De 58-jarige Ling is nu zelf het doelwit van een gerechtelijk onderzoek. De reden is niet bekend, maar twee jaar geleden moest Ling ontslag nemen nadat zijn zoon omgekomen was bij een ongeluk met zijn Ferrari. 

Dat is opvallend, want Ling was tot twee jaar geleden de rechterhand van toenmalig president Hu Jintao en dus een van de machtigste mensen in de Volksrepubliek.

Sinds het aantreden van de huidige president en partijleider Xi Jinping (links) zijn echter steeds meer toplui van het vorige bewind in gerechtelijke onderzoeken verwikkeld. De anticorruptiecampagne van president Xi viseert steeds hoger geplaatste figuren en komt nu wel erg dicht in de buurt van zijn voorganger Hu Jintao.

Begin deze maand is Zhou Yongkang, ex-chef van het enorme veiligheidsapparaat in China, gearresteerd. Twee maanden geleden was generaal en voormalig vice-stafchef Xu Caihou al in verdenking gesteld.

President Xi heeft van de strijd tegen de corruptie één van de kernpunten van zijn beleid gemaakt. Die strijd levert hem overigens veel populariteit op bij de bevolking en dat is ook de reden waarom Xi het zo hard speelt.

De Chinezen zijn de hemeltergende corruptie en het machtsmisbruik van functionarissen meer dan beu. Dat nu niet enkel "vliegen" (kleine scharrelaars), maar ook steeds meer "tijgers" (toplui) opgepakt worden, kan dan ook op veel begrip rekenen en verstevigt de positie van president Xi.

Is corruptie dan wijdverspreid, critici stellen ook dat de strijd daartegen vooral gericht is tegen politieke tegenstanders van president Xi Jinping. Die lijkt alsmaar meer mensen uit de entourage van zijn voorganger Hu Jintao te viseren. Met Ling komt hij nu erg dicht in de buurt van de ex-president.

Sommige "China watchers" spreken nu al van de grootste zuivering sinds het neerslaan van het democratisch volksprotest op het Tiananmen-plein in Peking in juni 1989. Andere hebben het zelfs over de grootste omwenteling sinds het opruimen van de "Bende van Vier", medestanders van Mao Zedong, inclusief zijn weduwe, die na zijn dood werden berecht. 

Met zijn populariteit onder de gewone Chinezen en de uitschakeling van politieke rivalen zou Xi nu stilaan de machtigste Chinese leider worden sinds Deng Xiaoping of zelfs Mao Zedong. Op enkele uitzonderingen na was het communistische model in China veelal een partijdictatuur eerder dan een persoonlijk regime. 

De Volksrepubliek staat echter voor grote uitdagingen: de groei neemt af en het exportmodel bereikt zijn limieten. President Xi weet dat hij structurele hervormingen moet doorvoeren in de economie en het politieke model en daartoe moet hij zich kunnen loswerken van de greep van het politburo. De vrees om het volgende slachtoffer van de anticorruptiecampagne te worden kan veel toplui van het bewind in de hand van Xi spelen.

Xi is al twee jaar president, partijleider en voorzitter van de Centrale Militaire Commissie en leidt dus het land, de KP en het leger. Tot nu toe zit het hem mee, zowel economisch als politiek, maar als de uitschakeling van rivalen verder blijft gaan, zou een aantal onder hen wel eens tot een tegenzet kunnen overgaan.

Zowel in de vroegere Sovjet-Unie als in de Volksrepubliek waren partijcoups of paleisrevoluties niet van de lucht en zelfs Mao werd begin de jaren 60 even op een zijspoor gezet. Het machtskluwen in Zhongnanhai -de residentie van de Chinese toplui in Peking- is erg Byzantijns en ondoorzichtig en daarom vaak ook onvoorspelbaar. China staat op een kruispunt en is zeker geen saai land.