Schuldig verzuim - Els Aeyels

Manon heet ze. Het meisje achter de de krantenkop "Tiener (17) sterft na aanrijding op zebrapad". Ik ken haar niet, Manon, niet persoonlijk in elk geval. Ik ken wel mensen die haar kennen. Manon was groepsleidster in Chiro Karreveld, dat is de chiro in het dorp naast het dorp waar ik zelf naar de chiro ging. En waar het gisteren toevallig pastafestijn was, de plek waar nieuwe leden, oudgedienden, leiding, ouders en sympathisanten mekaar tegen het lijf lopen, herinneringen ophalen en toekomstplannen maken. En waar het gisteren dus plots over Manon ging.

Wat er met Manon gebeurd is, raakt mij. Omdat ze een chiromeisje is. Omdat ze uit mijn buurt komt. Omdat ik zelf dat zebrapad waar ze is doodgereden, tientallen keren ben overgestoken of er voorbij ben gereden. Omdat ik twee meisjes van mijn chiro gisteren lijkbleek zag terugkomen van Manons chiro, waar ze gaan kijken waren of ze met iets konden helpen. Want gisteren was het zondag. En dus chiro.

Fait divers

Wat er met Manon gebeurd is, raakt mij om al die redenen. Maar nog veel meer omdat wij in een maatschappij leven waarin we dit soort berichten op een bijna perverse manier normaal zijn gaan vinden. In een wereld waarin Manons dood niet eens het avondnieuws haalt. Waarin zij en de 2 andere mensen die dit weekend omkwamen in het verkeer, faits divers zijn op de binnenbladzijden van de krant.

Berichten waarvan we even denken "erg hé" en dan weer voort doen. Nieuws dat op de internetfora behalve veel medeleven helaas ook commentaren krijgt, die neerkomen op "Shit happens, get over it."

Sorry, maar neen. Shit doesn't just happen, we make it happen! Het is niet het verkeer dat doodt, het zijn de mensen in dat verkeer. Ja, er gebeuren domme ongevallen, waar niemand schuld aan heeft. Maar dat is het net: zelfs als je er niks aan kan doen, kan het gebeuren.

Excuses

Waarom volstaat die wetenschap op zich al niet, om je te gedragen? Waarom moet je de kans opzettelijk nog wat groter maken, door te snel te rijden? Door toch nog een vierde en een vijfde pintje te drinken. Door te zitten bellen en mailen achter het stuur. Door nog gauw die stilstaande bus voorbij te steken. Door te doen alsof we die voetganger niet gezien hebben.

Waarom? Omdat we onszelf en onze redenen om dat te doen altijd zo belangrijk vinden. Omdat we alle opmerkingen die we daarover krijgen, beantwoorden met een zin die begint met "Ja, maar.." Ik moest nog snel naar de supermarkt en die sluit over een kwartier. Ik moet mijn kinderen ophalen voor de crèche dicht is. Ik kan heel goed tegen de drank. Ik zie niks achter die bus. Ik rijd al 20 jaar, ik kan echt wel twee dingen tegelijk. Enzovoort, enzovoort.

Vertaald betekenen die excuses niet meer dan: mijn problemen zijn belangrijker dan die van iemand anders. En wat we gemakkelijkheidshalve vergeten, is dat één zo'n moment van onoplettendheid of overmoed een mensenleven kan kosten. Vorig jaar waren het er meer dan 700 in ons land. 700 mensen voor wie het leven in één doffe klap over is. Omdat wij geen 2 minuten geduld hadden. 700 familie's bij wie er op elk feest een lege stoel aan tafel is. 700 vriendenkringen die met ééntje minder op café, op vakantie, op bivak gaan.

Wij allemaal

Ik ken Manon niet. Maar ik verloor ook een chirovriend, in een ongeval met een vrachtwagen. Het broertje van een vriendin van mij werd doodgereden voor zijn deur, toen hij van de schoolbus stapte. Het leven van een meisje waar ik mee op de lagere school zat, eindigde tegen een boom. We kennen ondertussen allemaal van ver of van dichtbij het verhaal van iemand die omkwam in het verkeer.

Waarom staan we daar niet met zijn allen elke dag voor op straat? Waarom staken we niet tegen dat onrecht? Waarom aanvaarden we dat als een soort "risico van het vak"? Omdat we ons niet willen vereenzelvigen met een hardrijder, zonder geweten? Een man voor wie het niet volstond een tiener van het zebrapad te maaien, nee, hij moest ze ook nog voor dood achter laten? Omdat wij dat niet zijn?

Onzin. Elke dag gebeuren er in ons land 200 vluchtmisdrijven, gelukkig bijna allemaal zonder fatale gevolgen. Maar 200!!! Dat zijn geen uitzonderlijke verkeerscriminelen, dat zijn wij allemaal! Wij zijn de mensen die het verkeer zijn gaan beschouwen als een oorlog waarin het recht van de sterkste geldt, en waarin -helaas- slachtoffers vallen. En zoals die doden die nog elke dag vallen in de burgeroorlog in Syrië zijn we eraan gewend geraakt. Ja, we vinden het erg, maar we vinden ook dat we er niks kunnen aan doen.

Dat is een grove denkfout, natuurlijk. In de oorlog van het verkeer, zijn wagens inderdaad moordwapens. Maar het zijn wel wij die de trekker overhalen.

(Els Aeyels is VRT-radiojournalist)

Meest gelezen