Verlamde man kan weer lopen na ruggenmergoperatie

Voor het eerst kan een man die door een letsel aan de ruggengraat volledig verlamd was aan zijn onderste ledematen, opnieuw lopen. Artsen lieten zenuwcellen opnieuw groeien door een transplantatie van cellen uit zijn reukorgaan en zijn enkel. De artsen spreken over een doorbraak.
Met behulp van een looprek kan de patiënt opnieuw zelfstandig stappen.

Professor Geoff Raisman, een van de artsen die meewerkten aan de operatie, had het zelfs over "een grotere doorbraak dan de eerste stappen van de mens op de maan". 

De 38-jarige Pool Darek Fidyka was geheel verlamd aan de onderste ledematen na een aanval met messen in 2010. Hij is opnieuw in staat om te stappen met een loopframe, na een baanbrekende operatie door een Pools team van de Medische Universiteit in Wroklaw, in samenwerking met Britse artsen. Details van de procedure zijn gepubliceerd in het tijdschrift Cell Transplantation.

De man zei dat opnieuw kunnen stappen "een ongelooflijk gevoel was" en hij voegde eraan toe: "Als je bijna de helft van je lichaam niet kunt voelen, ben je hulpeloos, maar als het begint terug te komen, is dat alsof je herboren bent." De man heeft intussen ook al opnieuw enig gevoel in zijn onderste ledematen. 

Reukkolf

De cellen die gebruikt werden bij de operatie, werden uit het reukorgaan van Fidyka genomen. In een eerste operatie namen de dokters een van de twee reukkolven van de patiënt weg en kweekten de cellen op in een cultuur in het labo. De reukkolf is een onderdeel van ons reuksysteem. De zenuwcellen van ons reukorgaan worden constant beschadigd door allerlei stoffen in de lucht die we inademen. De zenuwcellen moeten daarom vervangen worden en daarvoor zorgt  de reukkolf.

Die is rijk aan "olfactory ensheating cells (OEC) en de OEC's zorgen voor het pad langswaar de beschadigde zenuwweefsels in onze neus zich herstellen gedurende ons leven. Het reukssysteem is overigens het enige deel van ons zenuwstelsel dat zich spontaan regenereert.

Vervolgens gaven de artsen boven en onder de plaats van het letsel in de ruggengroet injecties met de opgekweekte OEC's uit de reukkolf. Over een spleet van 8 millimeter in het ruggenmerg werden vier strips van zenuwweefsel geplaatst, die uit de enkel van de patiënt gehaald werden. Het ruggenmerg van de patiënt was geheel doorgesneden in de aanval, op een dun reepje littekenweefsel aan de rechterkant na. De vier dunne strips zenuwweefsel werden aan de linkerkant geplaatst.

Volgens de dokters baanden de OEC's de weg voor het ruggenmerg om zich te herstellen, en dienden de transplantaten van zenuwweefsel als een soort brug om over de wonde te geraken.

BO VEISLAND/SCIENCE PHOTO LIBRARY

Drie maanden

Voor de behandeling was Darek Fidyka al bijna twee jaar verlamd en hij vertoonde geen tekenen van herstel, ondanks vele maanden van intensieve fysiotherapie. 

Drie maanden na de operatie voelde Fidyka voor het eerst dat de operatie effect had, aangezien hij opnieuw meer spieren kreeg in zijn linkerdij. 

Na zes maanden was hij in staat om zijn eerste aarzelende stappen te zetten, met beenbeugels, tussen twee gelijke baren en met de hulp van een fysiotherapeut.

Twee jaar na de behandeling kan hij opnieuw buiten stappen met een looprek. Hij heeft ook opnieuw enig gevoel in zijn blaas en zijn darmen, en ook zijn seksuele functies zijn enigszins hersteld.

Fidyka heeft vooral aan de linkerkant meer spieren en mobiliteit gekregen, wat volgens de dokters erop wijst dat het herstel te danken is aan regeneratie, aangezien signalen van de hersenen die de spieren in het linkerbeen controleren, langs de linkerkant van het ruggenmerg lopen. Aan die kant is ook vooral de transplantatie gebeurd.

Geen winst

Geen van de mensen die betrokken zijn bij het onderzoek, wil winst maken van de resultaten.

Professor Geoff Raisman, het hoofd van de neurologische regeneratie-eenheid bij het Institute of Neurology van University College London en de leider van het Britse team, zei aan de BBC: "Ik zal het meest trots zijn als ik kan zeggen dat geen enkele patiënt een penny heeft moeten betalen voor om het even welk deel van de informatie die we hier gevonden hebben."

Als er toch patenten zouden voortvloeien uit de procedure, zal de Britse liefdadigheidsorganisatie Nicholls Spinal Injury Foundation (NSIF) die opkopen en vrij beschikbaar maken. NSIF heeft samen met de UK Stem Cell Foundation het onderzoek gesteund dat tot deze doorbraak heeft geleid.

FRANCIS LEROY, BIOCOSMOS/SCIENCE PHOTO LIBRARY

Geen valse hoop

Alle betrokkenen zijn echter ook op hun hoede om geen valse hoop te wekken bij de ongeveer 3 miljoen mensen die wereldwijd dezelfde verlamming hebben. Ze benadrukken dat hun succes herhaald moet worden om definitief aan te tonen dat de procedure kan leiden tot het herstel van ruggenmerg.

Dokter Pawel Tabakow, een van de toonaangevende experten ter wereld op het gebied van het herstellen van ruggengraatletsel en de leider van het team dat de operatie uitgevoerd heeft, zei aan de BBC: Ons team in Polen is bereid om patiënten van overal in overweging te nemen die geschikt zijn voor deze behandeling". De geleerden hopen de komende jaren nog tien patiënten te behandelen, zowel in Polen als in Groot-Brittannië, maar dat zal ook afhangen van de fondsgelden die ze krijgen.

Het hoofd van de UK Stem Cell Foundation, sir Richard Sykes, zei: "De eerste patiënt is een inspirerende en belangrijke stap, die jaren van laboratoriumonderzoek naar een klinisch testbed brengt. Om toekomstige behandelingen volledig tot ontwikkeling te brengen voor de 3 miljoen verlamden wereldwijd, is een voortdurende investering nodig voor grootschalige klinische proeven".

Dokter Pawel Tabakow in een operatieruimte in Wroklaw.

Meest gelezen