Cameron: "Moet enkel naar Britse volk luisteren"

Als het Europees Parlement woensdag zijn goedkeuring hecht aan de nieuwe Europese Commissie, die geleid zal worden door Jean-Claude Juncker, start per 1 november het politieke pensioen van Barroso. Op bezoek bij de prestigieuze Britse denktank Chatham House grasduinde de Portugees door zijn tien jaar aan het hoofd van de Commissie en ging hij dieper in op de Brits-Europese relaties. 

Dat die relaties onder druk staan, mag stilaan een understatement heten. De eurosceptici zijn nog steeds in opmars en de conservatieve premier David Cameron heeft een referendum over het Britse EU-lidmaatschap beloofd als hij in mei 2015 de verkiezingen wint. "Zelfs de grootste, meest trotse Europese natie kan de globalisering niet in zijn eentje vorm geven - of zelfs maar marginale relevantie behouden", waarschuwde Barroso. "Het is enkel samen dat we voldoende gewicht hebben om het bredere plaatje te beïnvloeden."

De bijna-ex-Commissievoorzitter stoort zich aan het politieke debat dat in Groot-Brittannië wordt gevoerd, zeker als het om de centen gaat. "Het is een schande dat er alleen maar op de naakte cijfers wordt gefocust, terwijl de kwaliteit van de uitgaven zoveel belangrijker is." Er wordt geïnvesteerd in onderzoek, in jonge mensen en in een meer verbonden Europa, gaf hij als voorbeeld.

De Britten moeten er volgens Barroso over waken dat ze met hun discussies over de migratiestromen hun partnerlanden in Centraal- en Oost-Europa niet verder van zich vervreemden. "Dat zou een historische vergissing zijn", klonk het in Chatham House.

Barroso, die morgen voor de allerlaatste keer het Europees Parlement in Straatsburg toespreekt, stak de pro-Europeanen een hart onder de riem. "Wie blijft kiezen voor EU-lidmaatschap, moet duidelijk maken waar Europa voor staat en waarom het in het Britse belang is om er deel van uit te blijven maken." En die campagne, benadrukte hij, moet nu gestart worden.

David Cameron diende Barroso vandaag meteen van antwoord. Hij heeft maar "één baas" naar wie hij moet luisteren, zei hij, en dat is het Britse volk. Verwijzend naar de discussie over het aantal EU-migranten op Britse bodem, zei Cameron: "Zij (de Britten, red.) willen dit thema uit de weg hebben. Dat is niet onredelijk van hen, en ik ben er om dat probleem voor hen op te lossen." Precies daarom moet Groot-Brittannië met de Europese Unie onderhandelingen aanknopen over zijn lidmaatschap en het eindresultaat aan de bevolking voorleggen.

Waarnemers denken dat Cameron nog voor het einde van het jaar plannen zal lanceren om de (arbeids)migratie uit EU-landen aan banden te leggen, evenwel zonder dat daarvoor de Europese verdragen aangepast moeten worden. Het begrenzen van de instroom uit andere Europese lidstaten is echter niet evident. Groot-Brittannië heeft de verdragen van Schengen over het vrij verkeer van personen dan wel niet ondertekend, het vrij verkeer van werknemers is een fundamenteel Europees recht waar alle 28 EU-lidstaten aan gebonden zijn.