Defensie wil duurste gevechtstoestel als vervanger F-16

Defensie stuurt aan op het nieuwste en duurste Amerikaanse gevechtstoestel als mogelijke vervanger voor de F-16's. Dat blijkt uit een intern geheim document dat onze redactie in handen kreeg.

Deze zomer stuurde Defensie een rondvraag naar vijf producenten van gevechtsvliegtuigen. Daarmee zou Defensie de markt willen verkennen. Defensie heeft het document niet willen vrijgeven, maar onze redactie heeft het nu toch in handen gekregen. 

Officieel houdt Defensie met deze rondvraag nog alle opties open, maar bronnen bij Defensie stellen op basis van het document dat het document zo werd opgesteld dat het duurste toestel, de F-35, Joint Strike Fighter of kortweg JSF, van het Amerikaanse Lockheed Martin er als beste uitkomt. 

Zelfde conclusie

De Nederlandse defensiespecialist Christ Klep komt op basis van het document tot dezelfde conclusie: "Een buitenstaander of politicus zonder voorkennis zou zeggen dat dit document heel logisch is opgesteld omdat je het allerbeste wil, maar het is niet neutraal omdat er een teneur in zit. En die is: we willen wat de Amerikanen hebben.”

Klep: "Er is een lijst gemaakt van alles wat het toestel moet kunnen: van luchtverdediging tot grondaanvallen, een elektronische stoorzender zijn, … Kortom, het toestel moet alles kunnen en dat wordt in dit rapport helemaal uitgewerkt. Nu is er eigenlijk maar één toestel dat dat volgens de Belgische luchtmacht allemaal kan en dat is de Joint Strike Fighter.”

Klep vindt dat Defensie zijn hand overspeelt in dit document: “De ambitie die uit dit stuk spreekt is dat België op het allerhoogste niveau, met alle grote jongens moet kunnen blijven meedoen. Als er bijvoorbeeld een oorlog zou uitbreken met China, moet België kunnen meedoen. Dat staat eigenlijk in dat stuk. Kan dat? Ik denk dat dat ambitieniveau veel te hoog is.” En dat is een politieke vraag waar Defensie al een antwoord op lijkt te hebben gegeven.

Politieke discussie

Het document loopt nog voorop op de politieke discussie over een eventuele opvolger van de  F-16. De federale regeringsonderhandelaars hebben enkel afgesproken dat de minister van Defensie van de volgende regering mag bekijken of er een opvolger voor de F-16 komt.

Als die beslissing genomen wordt, zouden de nieuwe toestellen er tegen 2023 moeten zijn, want tegen dan heeft de huidige vloot van F-16's zijn maximumaantal vlieguren van 4000 per toestel bereikt.

Nederland

Maar zo ver is het nog lang niet, dat heeft de politieke discussie in Nederland het afgelopen decennium aangetoond. Het JSF-dossier duikt te pas en te onpas op in de Nederlandse politiek. Nederland raakte al heel vroeg bij het JSF-project betrokken en nam ook deel aan de ontwikkeling van het toestel.

Politieke partijen en de publieke opinie waren het de afgelopen lang niet eens over de aankoop van de dure JSF, maar door een proces van van stapsgewijze beslissingen, komt Nederland steeds dichter bij de aankoop van een F-35-vloot. Nederland zit nu in het stadium dat het twee toestellen heeft aangekocht waarmee het al piloten aan het opleiden is.

En Christ Klep ziet op basis van het gelekte document hetzelfde gebeuren in België: “Dit is geen onschuldige marktbevraging. Die sluipende besluitvorming volgens de salamitactiek, schijfje per schijfje, hebben we ook in Nederland gehad. En ik kan voorspellen dat dat de komende jaren ook in België zal gebeuren.”

Alternatieven

Defensie heeft het gelekte document gestuurd om informatie te krijgen over deze vijf toestellen:

  • de F-35 Lightning II, ook bekend als de Joint Strike Fighter van de Amerikaanse bouwer Lockheed Martin
  • de F/A-18F Super Hornet van Boeing, eveneens Amerikaans
  • de Rafale van het Franse Dassault
  • de JAS-39 / Gripen van het Zweedse Saab
  • en de Eurofighter-Typhoon, gebouwd door een Europees consortium

Meest gelezen