"Zolang het een puur Afrikaans probleem is, ligt niemand ervan wakker"

Marleen Temmerman, een van de toplui van de Wereldgezondheidsorganisatie WHO, hekelt het feit dat het Westen pas actie onderneemt om de ebola-epidemie in te dammen op het moment dat de dreiging van dat virus te dichtbij komt. Ze geeft ook toe dat haar eigen organisatie de draagwijdte van het probleem te laat inzag en dus te laat reageerde.

"We zijn te laat begonnen", erkent Temmerman in "Terzake". "Maar momenteel wordt er enorm gecoördineerd, vanuit Genève maar ook in de regio en met de landen samen. De respons is nu wel echt goed op gang gekomen."

Niet alleen de Wereldgezondheidsorganisatie maar iedereen was verrast door de uitgebreidheid van de epidemie, zegt Temmerman. "Het is niet de eerste keer dat men met ebola geconfronteerd werd, maar wel op zo'n grote schaal. De vorige epidemieën bleven beperkt tot de rurale gebieden. Nu zien we meer verspreiding, omdat mensen gemakkelijker mobiel zijn. Men heeft die vroege tekenen waarschijnlijk wat te laat onderkend, dat is juist. Er is dus tijd verloren gegaan. Maar achteraf is het makkelijk om te zeggen wie wat had moeten doen. Too little, too late."

Meer nodig dan virus voor epidemie

Maar ook nu al een tijd duidelijk is dat het niet om een kleinschalige epidemie gaat, komt er te weinig reactie, meent Temmerman. "Ook nu zijn we nog altijd aan het wachten op andere landen, op de Europese Unie. De algemene respons kan nog beter, maar daar wordt nu heel hard aan gewerkt."

"Het is een virus dat voornamelijk in Afrika voorkomt, en het Westen reageert pas als het ook een bedreiging kan zijn voor ons", verklaart Temmerman de geringe belangstelling voor de ziekte. "Zolang het een puur Afrikaans probleem is, ligt niemand ervan wakker, maar nu het misschien een bedreiging zou kunnen zijn voor het Westen verandert dat."

Al is de kans dat de ebola-epidemie ook in het Westen volop om zich heen grijpt, bijzonder klein, nuanceert Temmerman meteen. "Theoretisch gezien kan dat virus ook naar Europa en België overkomen, maar die kans is zeer klein. In de praktijk kan het eigenlijk niet leiden tot een epidemie, omdat je niet alleen een virus nodig hebt, maar ook meer dan dat: in landen met een zeer zwakke gezondheidsvoorziening, die omwille van armoede of oorlogen jarenlang verwaarloosd is, leidt zo'n epidemie tot rampen."

"Een besmette patiënt die naar hier komt, kan nooit tot een epidemie van dergelijke proporties leiden, maar toch moeten we ervoor beducht zijn dat het vroeg of laat zou kunnen dat iemand bij ons besmet is. Het is goed dat we daardoor, vanuit die bekommernis, nu ineens veel meer aandacht geven aan dat virus", besluit ze.

Meest gelezen