Zebravisjes helpen ziekte van Alzheimer ontrafelen
Bij ziekten als Alzheimer, waarbij zenuwcellen afsterven, wordt ook een bepaalde stof minder actief in de hersenen. Het gaat om de stof miRNA-132. “Uit eerder onderzoek bleek dat de concentratie van de stof bij alzheimerpatiënten tot 4 keer lager was dan normaal”, aldus onderzoeker Bart De Strooper. “Het was dus een opvallende vaststelling, maar we wisten eigenlijk nog maar heel weinig over de stof. Daar brengt dit onderzoek nu verandering in.”
De Strooper en zijn team wilden nagaan of er een link was tussen de lagere concentratie van de stof en het afsterven van de zenuwcellen. Daarbij maakten ze gebruik van zebravisjes.
Ideaal proefdier
Zebravisjes zijn ideaal als proefdier, omdat hun genetisch materiaal makkelijk te wijzigen is. Daardoor fungeren ze vaak als model in de studie van allerlei ziekten. Bovendien is de genetische code van mens en zebravis voor meer dan 90 procent identiek.
Om na te gaan of een lagere concentratie aan de stof een invloed heeft op het afsterven van de zenuwcellen, verminderden de onderzoekers de concentratie van miRNA-132 bij de visjes. Ze bootsten dus eigenlijk de situatie na die zich in de hersenen van alzheimerpatiënten afspeelt.
Tot hun verbazing stelden de onderzoekers vast dat vissen met een lagere concentratie aan de stof allerlei mankementen begonnen te vertonen. De dieren konden bijvoorbeeld niet meer normaal zwemmen. Er werd ook vastgesteld dat hun stamcellen niet meer normaal groeiden en dat de evolutie van stamcel tot zenuwcel grondig verstoord werd.
"Slechts een deeltje van de puzzel"
Kunnen we nu stellen dat een lagere concentratie van de stof haperingen bij de stamcellen veroorzaakt? “Het is een belangrijke factor, maar volgens ons is dit slechts een deeltje van de puzzel”, zegt De Strooper. “De vraag is natuurlijk wat de oorzaak is van die verlaagde concentratie aan microRNA. De aftakeling van de hersenen is een heel proces en we vermoeden dan ook dat er nog iets anders aan voorafgaat. Maar we hebben nu alvast meer duidelijkheid hebben over het belang van microRNA.”
Het onderzoeksteam is nu gestart met een vervolgstudie met muizen. “We zullen nu nagaan of de negatieve effecten kunnen worden verholpen door de concentratie van de stof te verhogen.“