En stilletjes groeien ze weg - Kristien Bonneure

Ze zijn vertrokken op scoutskamp. Nauwelijks zijn ze weg of ik bekijk een film over …. ouders en kinderen.

Volksverhuizing

Het is elke zomer alsof een kleine wijk wegdrijft uit mijn stad. Eerst vertrekt een DHL-truck vol sjorpalen, tentzeilen, potten en pannen. Enkele dagen later stapt het jonge grut in de bus. Met tientallen staan ze daar op een zomerochtend verwachtingsvol bij mekaar. Het is een schok om te zien dat onze eerstgeborene de op één na grootste is. Een langpootmug van 15 en half.

Waar is de tijd? Dat hij nog maar “een schop hoog”, voor de allereerste keer op kamp ging, klein ventje tussen bomen van jongens? Dat het kampterrein eruitzag als de wei van Werchter na vier dagen onafgebroken regen? Dat hij dat overleefde, meer nog, dat hij zich amuseerde? Waar is de tijd, dat zijn zus ook voor de eerste keer ‘onder zeil ging’ in Dardennen en vol sterke verhalen naar huis kwam?

Intussen zijn ze groot. Hun rugzakken, bottines, armen en benen zijn exponentieel gegroeid. Ze hangen rond de nek van hun vrienden en vriendinnen. Ik zie uitgerekte kinderlijven naast al bijna volronde vrouwelijke vormen, prille baardjes en pukkels. Bij de grote gidsen en verkenners staan kleine broers en zussen. Over enkele dagen zijn die aan de beurt, met grote koffer en klein hartje. De wissel van de wacht.

Freeze frame

Ik ben een krimpende moeder. De dingen gaan voorbij, tempus fugit, ik voel het zand tussen mijn vingers stromen, er scheurt een stuk tentzeil in mijn binnenste. Ik ben blij dat er nog wat foto’s bestaan van hun kleine versies. En dat hun vader een dagboek vol gebeurtenissen en uitspraken heeft bijgehouden.

Dit jaarlijkse vertrek op kamp is een freeze frame van grote ontroering. Hier zie ik een schoksgewijze evolutie, een kwantumsprong van jaar naar jaar. De grote Libanese dichter Khalil Gibran schreef plechtig: ‘Uw kinderen zijn uw kinderen niet, maar de zonen en dochters van 's levens hunkering naar zichzelf’. Nooit zijn ze minder ‘van mij’ dan op kamp.

Jongenstijd

En dat is prima! Kinderen weg, zucht, het huis is van weer van ons. Koelkast: blijft vol. Afwas: beheersbaar. Wasmachine: time-out. Televisie: staat uit. Het is stil. Welke wegen van het lot leiden me dan naar de bioscoop, naar ‘Boyhood’? Notabene een film over ouders en kinderen, over het vlietende leven, over angst, twijfel, fragiel geluk, bloedbanden en steun?

In de film zie ik een jongen evolueren van z’n zesde tot z’n achttiende, samen met zijn wat oudere zus. De regisseur heeft daartoe jarenlang dezelfde kinderen gefilmd. La vie n’est pas un long fleuve tranquille. Hun ouders zijn gescheiden, hun moeder knokt voor een diploma en een baan en valt op de verkeerde mannen. Onmogelijke stiefvaders. Een Amerikaans middenklassegezin dat moet vechten om middenklasse te blijven.

Time lapse

‘Boyhood’ laat sprongen zien. Ineens zijn de lijven hoekig, krijgen de gezichten karakter, worden de kapsels eigenzinnig. Dan is het gezin weer verhuisd. Krijgt de vader een nieuwe vriendin en een baby. De tieners een eerste pint en een eerste kus. Popelt moeder om haar jongen uit het nest te duwen. Vraagt zich vertwijfeld af of er daarna nog wat komt.

Het is allemaal heel gewoon en heel complex. En omdat je het op een paar uur tijd ziet opschuiven als in een schokkerige time lapse, maakt het diepe indruk. Het is het versnelde leven zelf, dat van mij en van u. Er is constante verandering, herijking en herpositionering. Zegt de tienerzoon over zijn moeder: “basically, she is as confused as I am”. Dat heeft die fotograaf-in-de-dop goed gezien. Het gaat nooit over.

Er zit geen bijsluiter bij het leven. We modderen maar wat aan, we drijven op het beekje van de dagen, en plotseling is daar een stroomversnelling of een rotsblok. Het water van de beek vloeit nooit terug. “Ik wou dat ik nog één keer met mijn dochter aan het handje lopen kon, op een mooie Pinksterdag, samen in de zon”? Vergeet het.

Volgende week komen ze terug, onherkenbaar veranderd.

(Kristien Bonneure (“bereidwillige cheetah”) werkt voor www.cobra.be, de cultuurwebsite van de VRT.)

Meest gelezen