Wat doet ebola met het lichaam?

Verschillende landen in West-Afrika hebben af te rekenen met de grootste ebola-uitbraak tot nog toe, maar wat houdt die ziekte precies in? En hoe kan verspreiding vermeden worden?
DPA

Hoe raakt ebola in het lichaam?

Eerst en vooral het goede nieuws. Voor zover bekend verspreidt ebola zich niet via de lucht. Er is dus lichamelijk contact noodzakelijk om een besmetting op te lopen.

Het virus wordt op drie verschillende manieren overgebracht. De eerste manier is door een besmet dier, zoals een vleermuis of een aap. Een tweede besmettingsmogelijkheid is door direct contact met bloed of lichaamsvocht van een besmette mens of een besmet dier. De laatste besmettingsmanier is door contact met voorwerpen die contact hebben gehad met het virus, zoals een emmer waarin een besmet persoon heeft overgegeven.

Vooral bij die laatste categorie is het belangrijk om te weten dat het ebolavirus vrij lang kan overleven. Het duurt enkele dagen voor het virus is verdwenen. Daarom is het uiterst belangrijk om materiaal dat met besmette personen of dieren in aanraking is gekomen grondig te steriliseren en om besmette personen tot enkele dagen na hun dood in quarantaine te houden.

Wat gebeurt er na besmetting?

Zodra een persoon besmet is met het ebolavirus, begint het virus zich te verspreiden in het lichaam. Het begint een ware ravage aan te richten door zich vast te hechten aan de cellen binnen in de aders. Daardoor lekt het bloed langzaam maar zeker uit de aders. Daarnaast zorgt het virus ervoor dat het lichaam niet meer in staat is om het bloed te doen stollen.

Het ebolavirus is erg goed in het omzeilen van de natuurlijke verdedigingsmechanismen van het lichaam. Zo blokkeert het onder meer de zogenoemde neutrofiele granulocyten, die normaal gesproken zorgen voor de eerste immuunrespons door infecties te melden. Op die manier kan het menselijk lichaam normaal gezien de meeste infecties snel de baas. Het ebolavirus neemt die cellen over en verspreidt zich via hen vrij snel over het lichaam.

Hoe zien de symptomen eruit?

De eerste symptomen van ebola beginnen 4 tot 9 dagen na de blootstelling aan het virus. In uitzonderlijke gevallen duurt de incubatieperiode tot 21 dagen. De ziekte begint een beetje zoals de griep. De patiënt voelt zich grieperig en algemeen erg zwak. Vanaf dag 4 van de ziekte beginnen ook hoofdpijn, braken, diarree en lage bloeddruk zich te manifesteren.

Vanaf dag 7 beginnen de interne en later ook de externe bloedingen. Niet alle patiënten krijgen die externe bloedingen, velen bezwijken al aan de ziekte voor het zover komt. Uiteindelijk leidt het bloedverlies tot een coma en vallen een na een belangrijke organen uit. Daarna sterft de patiënt.

Hoe overleef je ebola?

Van de huidige ebola-uitbraak in West-Afrika is zo'n 60 procent van de besmette personen overleden. Met andere woorden: 4 op de 10 besmette personen overleeft de ziekte wél en daar zijn verschillende mogelijke oorzaken voor.

Eerst en vooral zijn gezonde personen met een sterk immuunsysteem sowieso minder vatbaar voor de ziekte. Daarnaast is er ook de ernst van de blootstelling. Iemand die kort is blootgesteld aan het virus, loopt minder kans om eraan te bezwijken, dan iemand die er langdurig aan blootgesteld is.

Ook de ziektefase waarin de besmette persoon zich bevond tijdens de virusoverdracht is belangrijk. Iemand die nog maar enkel de eerste symptomen vertoont, is minder besmettelijk dan iemand die al in een verder gevorderde fase van de ziekte zit.

Daarnaast zijn er de mensen die het geluk hebben dat ze een genetische afwijking hebben waardoor het virus zich niet kan nestelen in het lichaam. Wellicht zit in die afwijking een mogelijk geneesmiddel voor de ziekte, maar dat onderzoek staat nog in de kinderschoenen. Er bestaat vooralsnog geen vaccin tegen ebola, maar de ziekte kan wel met succes behandeld worden in een beginstadium.

AP2014

Meest gelezen