Politici mogen geheime gegevens Staatsveiligheid inzien
De werking van de Staatsveiligheid en de militaire inlichtingendienst ADIV wordt sinds 1993 gecontroleerd door het Comité I, een toezichtsorgaan dat bestaat uit magistraten en onderzoekers. Het comité wordt begeleid door een bijzondere parlementaire commissie, maar leden van deze commissie hebben geen toegang tot geclassificeerde gegevens van de diensten.
Daar komt nu verandering in. Wie door zijn partij wordt afgevaardigd om het Comité I te begeleiden, zal voortaan worden gescreend door een onafhankelijke dienst binnen de Staatsveiligheid. Na een positieve screening, krijgt het parlementslid een machtiging om ook vertrouwelijke of geheime informatie in te kijken. En dat is nieuw, want tot nu beschikten enkel de magistraten en de onderzoekers van het comité over deze bevoegdheid.
"Verantwoordelijk mee omspringen"
De reden dat het parlement deze bevoegdheid nu pas krijgt, is divers. Sommige politici zijn niet happig op deze extra bevoegdheid, want die houdt in dat ze vervolgd kunnen worden als ze vertrouwelijke info lekken naar bijvoorbeeld de pers. En ook de buitenlandse inlichtingendiensten willen absoluut vermijden dat gevoelige informatie in verkeerde handen terechtkomt.
Maar Stefaan Van Hecke, Kamerlid voor Groen, benadrukt in De Tijd dat politici het gekregen vertrouwen niet zullen beschamen. "We zullen als politici verantwoordelijk omspringen met deze informatie. We nemen onze taak ernstig."
Nog meer verandering
Maar dit nieuw verkregen recht is niet de enige verandering voor de inlichtingendiensten. Elke partij mag voortaan een vertegenwoordiger sturen naar de bijzondere commissie, die het comité begeleidt. De partij Groen juicht die verandering toe, want tot nu hadden enkel de grote partijen recht op een eigen vertegenwoordiger. Kleine randvoorwaarde: een fractie moet minstens 5 verkozenen tellen. Vlaams Belang en haar drie Kamerleden vallen dus uit de boot.
Eerder werd al beslist dat voortaan één bijzondere parlementaire commissie zou instaan voor zowel de begeleiding van het Comité I als voor het Comité P, het toezichtsorgaan voor de politie. De controle van de inlichtingendiensten verhuisde als gevolg van de zesde staatshervorming van de Senaat naar de Kamer.