"Oekraïense leger zal niet meer vechten in rampgebied"

Oekraïne heeft beloofd niet meer in de buurt van het rampgebied te vechten. Dat heeft de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken Frans Timmermans gezegd na een gesprek met de Oekraïense president Petro Porosjenko. Door de gevechten in het gebied kunnen de internationale experts maar moeilijk hun werk doen.
Porosjenko, Bishop en Timmermans.

Oekraïne heeft beloofd om niet te vechten in een gebied van 20 kilometer rond de plek waar vlucht MH17 is neergestort, aldus Timmermans, die samen met zijn Australische collega Julie Bishop in Kiev is voor overleg (zie foto). Een staakt-het-vuren in het hele gebied willen de autoriteiten in Kiev niet, omdat ze vrezen dat de pro-Russische separatisten van een status quo zouden profiteren om hun gezag te vestigen.

Timmermans en Porosjenko spraken over methodes om de internationale experts toegang te geven tot de plaats van de ramp. Gisteren en vandaag konden ze niet naar de site gaan omdat het te onveilig is. De NOS schrijft dat er afgesproken is dat er een Nederlandse verbindingsofficier naar de Oekraïense krijgsmacht gaat, die dagelijks wordt geïnformeerd over de plekken waar gevochten wordt.

Onderzoekers zullen voortaan per dag kunnen aangeven langs welke route ze willen reizen. Oekraïne zal daar geen wegversperringen aanleggen om geen confrontatie met de separatisten te riskeren. Timmermans zei teleurgesteld te zijn dat het de onderzoekers zondag en vandaag niet is gelukt om het rampgebied te bereiken. Maar hij zal geen druk uitoefenen op de OVSE (Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa) om toch te gaan, ook als de onderzoekers er opnieuw niet in slagen de crashsite te bereiken. "Ze mogen geen onnodige risico's lopen."

OVSE is vastbesloten om door te gaan

De OVSE heeft intussen laten weten dat ze vastbesloten zijn om door te gaan met het werk. De separatisten en het regeringsleger hadden toegezegd dat de OVSE en zo'n 50 Nederlandse en Australische forensisch onderzoekers de rampplek vandaag veilig mochten betreden, maar toch werd er geschoten en moesten zij rechtsomkeert maken. Wie er begon met schieten, meldt de OVSE niet.

De afspraken waren gemaakt met beide partijen, onder meer in persoonlijke gesprekken, en de deal was voor alle betrokkenen volkomen helder, aldus waarnemer Alexander Hug. Vanavond gaan de gesprekken verder, want de OVSE wil dat het gebied zo snel mogelijk wordt onderzocht en resterende stoffelijke resten worden weggehaald. "We weten dat er nog steeds lichaamsdelen liggen." Naarmate de tijd vordert, bestaat het risico dat menselijke resten verdwijnen", zegt Hug.

"Verzekeringspolis"

Timmermans kondigde vandaag ook aan dat het parlement van Oekraïne zich donderdag zal buigen over een verdrag dat de Nederlanders toelaat om een grotere missie naar Oekraïne te sturen. Het verdrag maakt het mogelijk dat Nederlandse politiemensen en militairen persoonlijke bewapening dragen en legt ook de basis voor een grotere inzet met gewapende militairen. Voor de (ongewapende) marechaussees en politiemensen die al in Oekraïne zijn, verandert er niets.

Het Nederlandse kabinet besloot gisteren nog om af te zien van een militaire missie naar Oost-Oekraïne omdat het risico om betrokken te raken bij het conflict te groot is. Timmermans herhaalde vandaag dat het "zeer onwaarschijnlijk" is dat het tot een gewapend optreden door Nederlanders zal komen. Nederland ziet het verdrag als een "verzekeringspolis" die achter de hand gehouden kan worden.

De Nederlandse politie heeft intussen al 150 filmpjes en beelden binnengekregen over de vliegramp in Oekraïne. De Nederlandse recherche had vorige week een speciale website aangemaakt, waar mensen die filmpjes konden opzetten. De oproep was opgesteld in het Nederlands, het Oekraïens en het Russisch.

Internationaal strafrechterlijk onderzoek

De landen die passagiers aan boord hadden van het neergeschoten vliegtuig, gaan zich samen organiseren in het strafrechtelijk onderzoek naar de toedracht van de vliegramp. Dat is vandaag besloten tijdens een overleg bij de Europese justitieorganisatie Eurojust in Den Haag.

Eerder raakte al bekend dat het Nederlandse Openbaar Ministerie een oriënterend onderzoek naar de ramp was begonnen. De Nederlandse officier van justitie Thijs Berger van de afdeling internationale misdrijven reisde daarvoor naar Kiev. Het OM coördineert de internationale samenwerking.

Hoewel Eurojust een Europese organisatie is, kunnen ook Australië, Maleisië, de Filipijnen, Canada, Nieuw-Zeeland, Indonesië en de Verenigde Staten gewoon deelnemen. Voorts zijn ook Groot-Brittannië, België, Duitsland en Oekraïne betrokken, hoewel er van dat laatste land geen onderdanen aan boord waren.

Bij het overleg schoven ook Europol en Interpol aan. Besproken werd hoe de onderzoeken, die op verschillende locaties plaatsvinden, verbreed en versneld kunnen worden. Ook zal een Gecombineerd Onderzoeksteam (JIT) opgericht worden, dat in eerste instantie zal focussen op het technische en forensische onderzoek in het rampgebied.

"Het coördinatieoverleg van vandaag was een belangrijke stap", laat de Nederlandse Eurojust-vertegenwoordiger Han Moraal weten. "Het bood aanklagers en onderzoekers vanuit de hele wereld de mogelijkheid om elkaar persoonlijk te spreken en hun doel gemakkelijker te bereiken: de waarheid achter deze tragedie te achterhalen."

Meest gelezen