Boze Rutte eist onmiddellijke medewerking Rusland
De persconferentie van Rutte was uitgesteld omdat de premier telefonisch overleg had gepleegd met de Russische president Vladimir Poetin. Daarvoor had Rutte ook contact gehad met de Australische premier Abbott en met zijn Britse en Duitse collega's David Cameron en Angela Merkel.
Die zitten allemaal op dezelfde lijn en eisen dat Poetin zijn invloed gebruikt om hulpverleners en forensische experts vanuit Nederland "onbeperkt en onmiddellijk" toegang verleent tot het crashgebied. Er zijn nu al Nederlandse experts in de Oekraïense hoofdstad Kiev, maar die kunnen niet doorreizen als er geen garanties zijn voor hun veiligheid.
Het gebied wordt gecontroleerd door pro-Russische rebellen en die laten slechts beperkt en kort waarnemers van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) en journalisten toe.
"Walgelijk"
Wel lopen er burgers en rebellen vrij rond tussen de wrakstukken en rapen die bezittingen van slachtoffers op. Premier Rutte was daar erg boos over en sprak over "respectloos en walgelijk gedrag". De duidelijk erg verontwaardigde Rutte verwees naar foto's waarop te zien is dat een rebel tussen de wrakstukken een knuffeldier omhoog houdt. Op videobeelden is wel te zien dat de man nadien nog enig respect toont door een kruis te slaan.
Poetin moet die rebellen nu tot de orde roepen en toelaten dat de lichamen meteen geborgen en gerecupereerd worden. Het is 35 graden in Oekraïne, merkte Rutte op. Nederland is ten einde raad, liet Rutte ten slotte nog weten.
Westen schaart zich achter Rutte
Nederland staat niet alleen in de kwestie. Ook de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry heeft bij zijn Russische collega Sergej Lavrov geëist dat onderzoekers volledig en onbeperkt toegang moeten krijgen tot de zone waar het vliegtuig neergestort is.
Kerry benadrukte dat hij zijn ongenoegen en ongerustheid heeft uitgedrukt over de manier waarop met de slachtoffers en de brokstukken wordt omgesprongen.
Ook de Franse president François Hollande en de Britse premier David Cameron hebben zich in die zin uitgesproken. De nieuwe Britse minister van Buitenlandse Zaken Philip Hammond verwijt de Russen "onvoldoende steun" in het onderzoek naar de oorzaak van de ramp.