Domus Aurea deels open in oktober

“De restauratiewerken in de Domus Aurea zelf, zijn bijna klaar. We zitten op zo’n 70%, schat ik”, zegt Fedora Filippi, de technisch directeur van het Gouden Huis, dat Keizer Nero na de grote brand in Rome in 64 na Chr. liet bouwen. “We hebben de laatste jaren vooral gewerkt aan het veiligstellen van de structuur en de fresco’s, want door de waterinfiltraties vanuit the park hierboven, was de villa te gevaarlijk geworden. We denken eraan om de restauratiewerken van de Domus in oktober gedeeltelijk open te stellen voor publiek.”

Dan kunnen al enkele van de 153 kamers bewonderd worden. De Domus is uniek, omdat het pas in de vijftiende eeuw is ontdekt. Kunstenaars zoals Pinturicchio, en misschien ook Rafaël, lieten zich met touwen in de “grotten” zakken en kopieerden de plafondfresco’s (“grotesken”), die bijzonder goed bewaard waren gebleven. Zo werden de muurdecoraties uit de eerste eeuw een grote inspiratiebron voor de meesters uit de Renaissance.

Maar de tijd en vooral de waterinfiltraties hebben de fresco’s behoorlijk aangetast. Filippi: “Het park hierboven vormt het grootste gevaar voor de Domus. De wortels van de bomen hebben al een weg gevonden door de plafondgewelven in sommige kamers en voeden zich met de verf van de fresco’s. Je hoort het water daar zo binnen sijpelen….”

Acht jaar geleden werd het Gouden Huis van Nero gesloten voor publiek. Tussen 1999 en 2005 was de villa uit de Oudheid, met tussenpozen, gedeeltelijk te bezichtigen. Met grote regelmaat werden er ruimte afgesloten, omdat er brokstukken van het plafond naar beneden kwamen. Begin 2006 werd besloten het publiek niet meer bloot te stellen aan de gevaren van een instorting. Terecht, want vier jaar later stortte een deel van de vijftiende kamer in. Zo’n 60m2 van het gewelf kwam naar beneden.

“De muren hier beneden zijn nu bijna veiliggesteld, maar nu moeten we de oorzaak aanpakken”, zegt Filippi, terwijl we langs meters steigerbouw lopen in de gangen waar ooit de bedienden van de excentrieke keizer hun weg baanden. “Het hele park boven de Domus moet verbouwd worden. Het definitieve plan is klaar, maar het betekent een drastische verandering. Veel bomen zullen moeten wijken. De hele aanpak van het park gaat vier jaar duren en kost ongeveer 30 miljoen euro.”

Filippi denkt dat het geld er wel komt. “We hebben het niet in een keer nodig, maar als we 7 à 8 miljoen per jaar krijgen, zijn we geholpen. Belangrijk is dat het werk niet onderbroken wordt, maar constant door kan gaan.” Cultuurminister Fransceschini schiet te hulp. Ook hij vindt het van groot belang dat de Domus Aurea gered wordt en weer open kan voor publiek. De paar jaren dat het te bezichtigen was, was het, na het Colosseum, dé grote trekpleister van Rome.

Maar het geld moet van kunstminnende weldoeners komen. Om die over de streep te trekken, heeft de regering het mogelijk gemaakt dat 65% van de kosten kan worden afgetrokken van de belastingen. “Ik hoop dat deze “kunstbonus” de Italiaanse ondernemers er van kan overtuigen te investeren in de Domus Aurea. Sterker nog, ik verwacht een lange rij, want wie wil er nu niet zijn naam verbinden aan dit monument!”, zei Fransceschini bij de lancering van de speciale belastingregel. Overigens mogen ook buitenlandse bedrijven zich melden, want “het Gouden Huis is Werelderfgoed, dus iedereen zou zich erover moeten ontfermen”, aldus Franceschini.

Om de toeristen toch al vast een virtuele tour te bieden, heeft het ministerie een blog geopend.