Alan Turing, de homoseksuele codekraker, krijgt koninklijk pardon

Alan Turing, de computerpionier die tijdens de Tweede Wereldoorlog nazicodes hielp kraken, heeft postuum een koninklijk pardon gekregen in Groot-Brittannië. Turing werd na de oorlog veroordeeld omdat hij homo was. In 1952 overleed hij, wellicht door zelfmoord met cyanide.

Voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog gebruikte nazi-Duitsland Enigma-codeermachines om (voornamelijk militaire) informatie gecodeerd te verspreiden. Nadat de Britse inlichtingendienst erin geslaagd was de Enigma-codes te breken, bleek het toestel een goudmijn van informatie over de Duitse oorlogsmachine. Volgens sommigen hebben de geallieerden de oorlogsoverwinning te danken aan het breken van die codes.

Dat de Britten de nazicodes konden ontcijferen, is vooral te danken aan de bombe (kleine foto), een voorganger van de computer, ontwikkeld door de wiskundige Alan Mathison Turing. Hij had een voortrekkersrol bij de ontwikkeling van de eerste computers en wordt algemeen gezien als de vader van de informatica.

Hoewel hij eerst als nationale held geëerd werd, viel hij begin jaren 50 in ongenade toen uitlekte dat hij homo was. Dat was toen nog strafbaar in Groot-Brittannië. Turing kreeg de keuze tussen een gevangenisstraf of chemische castratie. Hij koos uiteindelijk voor dat laatste. Amper twee jaar later werd hij dood teruggevonden.

Algemeen wordt aangenomen dat hij zelf uit het leven is gestapt door te eten van een met cyanide vergiftigde appel. Sommigen suggereren echter dat hij vermoord zou zijn, omdat hij te veel zou hebben geweten over de geheime codes en daardoor een te groot veiligheidsrisico was.

"Uitzonderlijk man met een briljante geest"

Vorig jaar nog lanceerden prominente Britse geleerden, onder wie Stephen Hawking, een oproep om Turing gratie te verlenen. Minister van Justitie Chris Grayling nam het initiatief om daartoe stappen te ondernemen. Nu is er een koninklijk pardon, dat vanaf vandaag ingaat. Door het pardon wordt zijn veroordeling voor homoseksualiteit tenietgedaan.

"Alan Turing was een uitzonderlijk man met een briljante geest", zegt Grayling over de gratie. "Het onderzoek van Turing in Bletchley Park heeft de oorlog ingekort en heeft duizenden mensenlevens gespaard. Zijn latere leven werd overschaduwd door zijn veroordeling voor homoseksualiteit, een straf die we nu als discriminerend en onrechtvaardig zouden beschouwen."

"Turing verdient het om herinnerd en erkend te worden voor zijn fantastische bijdrage aan de oorlogsinspanningen en voor zijn bijdrage aan de wetenschap. Een koninklijk pardon is een gepast eerbetoon."

Meest gelezen