Als de zon niet meer voor niets opgaat - Beckx/Brouwers

Vanuit socialistische hoek werd afgelopen week nog scherp uitgehaald naar de verlenging van Doel 1 en 2 om black-outs te voorkomen in de winter. Vandaag ziet een ex-minister ook geen enkel probleem om de rekening van de zonnepanelen door te schuiven naar de toekomst terwijl de panelen amper enkele procentjes stroom leveren maar blijkbaar evenveel kosten als het volledige hoger onderwijs. Een voor hem gekend recept, gezien hijzelf de elektriciteitsprijzen bevroor om te verzekeren dat de etterbuil opgespaard bleef voor deze regering.

Door veel te laat in te grijpen in de oversubsidiëring, veroorzaakte de vorige minister een sneeuwbaleffect aan installaties, waardoor het geëngageerde budget een diepe put slaat voor de komende 20 jaar.

Reeds in 2009 trok de industrie aan de alarmbel over de oplopende kosten van de zonnepanelen. In 2011 werd in het parlement een projectie gemaakt van het sneeuwbaleffect van deze oversubsidiëring die zelfs binnen één generatie zorgt voor ‘winnaars met’ en ‘verliezers zonder’ panelen. Panelen die, met een subsidie van gemiddeld 300% van de stroomprijs, geen stroom zullen leveren op winterdagen wanneer we krap zitten.

Maar, zoals de ex-minister zelf goed weet: men kan een paard naar het water brengen, maar men kan het niet laten drinken. Ondanks de duidelijke cijfers in 2011 werd veel te laat ingegrepen en werd de factuur doorgeschoven. Meer zelfs, ook vandaag wordt de kop in het zand gestoken en in alle talen gezwegen over die andere facturen die liggen te wachten: voor windmolens op de Noordzee, toevallig een idee van dezelfde minister, voor de invulling van nóg meer groene stroom tegen 2020 en voor de gesubsidieerde gascentrales die alsnog stroomzekerheid moeten garanderen als er geen zon en wind is.

De energieprijzen scheren, naast de loonkosten, hoge toppen in dit land waardoor het de industrie, samen met zijn jobs en toegevoegde waarde, in een nog hoger tempo dreigt te verliezen. Ook de consument en werknemer dreigt de dupe te worden bij dit beleid waar we tegen elke kost CO2 willen besparen op eigen bodem, terwijl er zesmaal meer uitgestoten wordt in China. En ondertussen kunnen we ons ook al voorstellen hoe de ‘groene jobs’ die ons beloofd werden, betaald worden…

We mogen als maatschappij niet lichtzinnig omgaan met onze energiepolitiek. We moeten durven kritisch zijn over voluntaristische beslissingen die uitkomen bij een energiemodel waar we 300% van de stroomprijs betalen op momenten dat er misschien geen energie nodig is, een extra subsidie geven om gascentrales stand-by te houden op momenten dat we wel energie nodig hebben en waar we ook nog vragen aan de industrie om te stoppen met produceren omdat er niet genoeg elektriciteit is voor iedereen.

Energie is de motor van de economie. Daarom kan en zal de weg naar betaalbare, duurzame en leveringszekere elektriciteit niet lopen over schuldenbergen en investeringsdalen volgens de grillen van subsidiestromen.

Echte oplossingen voor zowel het klimaat als de energiefactuur zullen maar komen uit een ommezwaai van het huidige beleid naar onderzoek en innovatie om de oplossingen van morgen uit te dokteren en uit een herwaardering en koestering van de industrie die deze innovatieve oplossingen ook kan omzetten in producten en jobs. Zo’n beleid komt niet gratuit, maar vergt een volgehouden strategie met een globale visie op economie, op energiebevoorrading en op de klimaatproblematiek en gaat hand in hand met een eerlijke voorstelling van de beslissingen, hun kosten en de maatschappelijke gevolgen ervan.
 

(Frank Beckx is Gedelegeerd Bestuurder en Els Brouwers Senior Adviseur Energie & Klimaat van essenscia, de federatie van de chemische industrie)