"Wishing upon a star": komende nacht bereiken de Perseïden hun hoogtepunt

Vorig jaar waren er tijdens het hoogtepunt van de Perseïdenzwerm nog zo'n 100 "vallende sterren" per uur te zien, dit jaar ligt dat aantal lager. Dat heeft te maken met de volle maan, die een deel van het zicht ontneemt. Het is daarom belangrijk dat de bewolking geen extra belemmering vormt.

Rond 3.30 uur vannacht is het hoogste aantal Perseïdenmeteoren te zien. Op dat tijdstip moet naar het noordoosten worden gekeken. De vallende sterren lijken vanaf een punt op ongeveer twee derde tussen de horizon en het hoogste punt aan de hemel op ons af te komen. Je moet je hoofd dus vrij ver naar boven richten om dit punt te zien.

De meteoren zijn beter te zien op open velden een eind buiten de bebouwing. Hier is het relatief donker en heb je weinig last van lichtvervuiling. Zwakke meteoren zijn namelijk minder fel dan het omgevingslicht, wat het spotten van vallende sterren in de stad een stuk lastiger maakt.

Meteorologiebedrijf Meteovista geeft enkele tips voor spotters:

• Het beste kijkmoment ligt midden in de nacht, rond 3:30 uur. Ook ’s avonds en in de eerste helft van de nacht zijn al veel meteoren te zien.
• Kijk naar het noordoosten naar een punt op ongeveer twee derde tussen de horizon en het hoogste punt aan de hemel.
  
• Check de dag voor je wil gaan kijken de weersverwachting om te weten hoeveel bewolking komende nacht voorkomt, en hoe groot de kans is op opklaringen.
  
• Zoek een donkere plek op zonder kunstlicht. Vanuit het open veld zal je meer zien dan vanuit je verlichte achtertuin in de stad.
  
• Zorg dat je vrij zicht hebt op de hemelkoepel. Zelfs als bomen, struiken of gebouwen maar een klein deel van de hemel afschermen kun je veel vallende sterren missen.
  
• Laat je ogen zo’n 15 minuten wennen aan het donker, dan nemen je ogen meer waar. Kijk dus tijdens het wachten ook niet op je smartphone met fel licht.
  
• Neem regelmatig een pauze, want door het turen vermoeien je ogen vrij snel.
  
• Zorg dat je fit bent en voldoende eet en drinkt. Deze energie hebben je ogen nodig om goed te kunnen kijken.
  

De Perseïden zijn een jaarlijks weerkerend fenomeen en ze worden veroorzaakt doordat de aarde de baan van komeet 109P/Swift-Tuttle kruist. Dat begint op 17 juli en het duurt tot 24 augustus, en er zijn duidelijk meer meteoren te zien van 8 tot 18 augustus. De piek vindt meestal in de nacht van 12 op 13 augustus plaats.

In de baan van de komeet bevindt zich een wolk van stofdeeltjes, waarvan er heel wat terechtkomen in de dampkring van de aarde. De deeltjes hebben een snelheid van meer dan 200.000 kilometer per uur, en ze verhitten door de wrijving met de lucht. Dat is zichtbaar als een lichtspoor, dat zowel veroorzaakt wordt door het gloeiende object als door een spoor van gloeiende deeltjes die het achter zich laat.

De meeste deeltjes van de Perseïden zijn niet groter dan een zandkorrel en ze branden volledig op in de atmosfeer. Sommige deeltjes zijn groter en kunnen dan een vuurbol of bolide worden. Dat is een zeer heldere meteoor.

De Perseïden krijgen hun naam van het feit dat hun radiant zich in het sterrenbeeld Perseus lijkt te bevinden. De radiant is het punt van waaruit al de meteoren lijken te komen. Bij ons ligt dat tegen middernacht in het noordoosten.

Het feit dat de meteoren allemaal uit een punt lijken te komen, is een gevolg van het perspectiefeffect: zoals twee spoorstaven op een verre afstand in een punt lijken op te gaan, lijken de meteoren, die in werkelijkheid allemaal een parallelle baan volgen, uit één punt te komen omdat ze zo ver weg zijn.

De lichtstrepen zijn met het blote oog zichtbaar, dit best op een donkere plek zonder kunstlicht in de buurt. Bewolking kan altijd roet in het eten gooien. Ook de volle maan kan dit jaar de zichtbaarheid doen afnemen.

• Een meteorenzwerm bestaat uit meteoroïden: kleine lichamen die in de ruimte in ons zonnestelsel zweven. Als ze tussen een korreltje en 1 meter groot zijn, noemt men de deeltjes meteoroïden, kleinere deeltjes die minder dan een gram wegen, heten micrometeoroïden.
• Een meteoor of vallende ster is een helder lichtspoor dat in de lucht zichtbaar wordt doordat een meteoroïde in de dampkring komt. Bij een grote, heldere meteoor spreekt men ook van een bolide of vuurbol.
• Een meteoriet tenslotte is een, meestal grote, meteoroïde die in de dampkring niet helemaal uiteengevallen en opgebrand is, en dus op aarde is terechtgekomen.