Grootste pootafdruk ooit van dinosaurus ontdekt

Aan de kust van het Australische schiereiland Dampier, ook wel eens het Jurassic Park van Australië genoemd, zijn de grootste pootafdrukken ontdekt die ooit van dinosauriërs gevonden zijn. De ontdekking komt net op een moment dat het onderzoek naar de prehistorische dieren op zijn grondvesten davert.

Zijn bijnaam Jurassic Park heeft Dampier niet gestolen. Dat er dinosaurussporen te vinden zijn, weet de aboriginalbevolking al heel lang. Toen de Australische overheid een kleine tien jaar geleden de opdracht gaf om in het gebied naar gas te boren, schakelden ze de hulp van wetenschappers in. Hun bevindingen, gepubliceerd in het blad 2016 Memoir of the Society of Vertebrate Paleontology, zijn ronduit verbluffend.

Duizenden pootafdrukken vonden ze in het gebied. 150 ervan kunnen ze met zekerheid aan specifieke soorten toeschrijven. De onderzoekers zijn vooral verrast door de grote verscheidenheid die ze aantroffen. 21 soorten hebben ze geïdentificeerd, die de vier belangrijkste groepen dinosaurussen vertegenwoordigen. Er zijn 5 verschillende types sporen van roofdino's, zeker 6 types sporen van plantenetende dino's met lange nekken, 4 types sporen van tweebenige plantenetende ornithopoda en 6 types sporen van dino's met schilden.

Misschien nog spectaculairder dan de enorme diversiteit, is de grootte van sommige van de pootafdrukken. De grootste zijn zo groot als mens van gemiddelde lengte: 1,70 meter.

De dinosaurus die zo'n reuzenspoor heeft nagelaten, moet een heuphoogte van vermoedelijk meer dan 5 meter hebben gehad, 1 meter groter dan olifanten kunnen worden. Het gaat om een sauropoda of langnekdinosaurus. 

Het werk van de onderzoekers liep niet van een leien dakje. Ze konden steeds maar korte tijd metingen doen, want in het gebied komen haaien en krokodillen voor. Bovendien werd het werk bemoeilijkt door grote getijdenverschillen. Om alles enigszins behapbaar te maken, werden drones ingezet die het terrein met laserscanners gedetailleerd in kaart brachten.

Dino-stamboom stevig door elkaar geschud

De Australische ontdekking komt op een moment dat de paleontologie stevig door elkaar wordt geschud. De stamboom die dinosaurusonderzoekers al meer dan een eeuw lang hanteren om de dieren in te delen, moet mogelijk op de schop. Sinds 1888 worden dinosauriërs ingedeeld in twee groepen: een groep met een "vogelheup" en een groep met een "hagedisheup".

"Een idee van 130 jaar oud moeten we niet zomaar klakkeloos overnemen", vindt Matthew Barron van de universiteit van Cambridge. Hij en zijn collega's stellen voor om zich niet blind te staren op het bekken van de dinosauriërs, maar ze in te delen op basis van 21 kenmerkende anatomische eigenschappen. Zo ontstaat een nieuwe boomstructuur.

Barron komt nog met een andere nieuwe hypothese op de proppen. De oorsprong van de dinosauriërs zou wel eens in het noordelijk halfrond kunnen liggen, meer bepaald in Schotland. En niet in Zuid-Amerika, zoals tot dusver werd aangenomen. In Schotland zijn immers fossielen gevonden van de oudste leden van de nieuwe stamboomtakken die Barron onderscheidt. De Saltopus, een omnivoor zo groot als een kat, zou dan de gemeenschappelijke voorouder van alle dinosauriërs kunnen zijn.

"Vanzelfsprekend is dit een hypothese die in Zuid-Amerika niet op gejuich zal worden onthaald", weet Matthew Barron.

Meest gelezen