"Jonge meisjes zijn te obsessief bezig met gezond eten"

Vaneechoutte vertelt dat ze al vaker gezien heeft hoe (jonge) meisjes elkaar onder druk zetten om zo weinig en gezond mogelijk te eten. Ze delen via sociale media allerlei recepten met elkaar. Ook het Algemeen Dagblad pakte eind vorig jaar uit met een artikel "Angst bij tiener voor slecht eten wordt obsessie". Therapeuten bevestigen dat meisjes bezig zijn met gezond eten, zelfs te obsessief.

Gedragstherapeut Ann Vandeputte van het kenniscentrum eetexpert.be spreekt niet over anorexia, eerder over orthorexia. Dat is een term uit de media waarbij mensen veel meer dan nodig aandacht hebben voor gezond. "Dat begint bij een normaal eetpatroon, maar dat kan subvormen aannemen zoals anorexia waarbij men zéér eenzijdig eet en je ondergewicht krijgt." "We pleiten hard voor een normaal eetpatroon: drie maal per dag eten en twee tussendoortjes. Probeer je niet te veel zorgen maken tussen de maaltijden door. Varieer", legt Vandeputte uit. 

Ze heeft het over een "culturele fase" waarin we zitten. "In de geschiedenis is er een fase geweest waarin mensen moesten overleven, nu zitten we in een fase waarin er heel veel aandacht is voor het uiterlijk. We zitten in een beeldcultuur. Sociale media maken sinds de jaren 90 opgang." Ze wijst erop dat jongeren bij sociale media tegelijk zender én ontvanger zijn. Ze worden niet meer gecorrigeerd. Daar ligt een uitdaging.

Een moeder van een tienerdochter getuigt daarover in "Hautekiet". "Toen mijn dochter ongeveer 15,5 jaar was, is het begonnen. Ze at sowieso al vegetarisch. Terwijl wij eigenlijk thuis vanalles eten. Ze begon te stoppen met snoepen, ze dronk niets meer van frisdrank, van suikers. In het begin ben je trots, maar uiteindelijk werd ze echt heel mager. We dachten dat "is normaal", tot vrienden opmerkingen maakten. Toen zijn we in actie geschoten want dit was niet meer gezond. Ze eet graag gezond, daar is niets op tegen maar het werd obsessioneel." De moeder benadrukte dat haar dochter vaak op "het internet zat" -op voedselblogs onder meer- voor inspiratie. 

Het meisje is in therapie gegaan bij een therapeute die zelf een eetstoornis heeft gehad. "Ze had een tekort aan allerlei vitamines", zegt de moeder. Het gaat nu wel goed met haar.

"De échte kennis is dikwijls een beetje zoek", vertelt Vandeputte. "De maatschappij is fel in kramp gegaan als het over eten gaat. Er zijn heel veel goeroes die van alle kanten de waarheid in pacht hebben."

Pascale Naessens, onder meer bekend van haar kookboeken waarin ze de pure keuken promoot, nuanceert dat de focus te veel gelegd wordt op gezond. "Ja, er is heel veel aandacht. Ik ben al 8 jaar bezig met mijn boeken, maar toen ik begon was er helemaal géén aandacht voor voeding", legt Naessens uit.

Ze neemt het op voor de bloggers en wijst met een beschuldigende vinger naar de geschreven media. "De kranten schrijven iedere week het tegenovergestelde. Dat is gewoon omdat ze dan twee keer nieuws hebben." Naessens stelt dat er bij eetstoornissen méér aan de hand is. "Het gaat niet alleen om voeding. Dat is niet het initiële probleem." Naessens spreekt uit ervaring, want ze heeft zelf een stoornis gehad en werkt momenteel aan een boek over eten. Daarvoor heeft ze meisjes opgezocht die kampen met een eetstoornis.

Studente Jana (20) heeft vijf jaar geleden een aantal eetstoornissen gehad, onder anderen anorexia en boulimia om te eindigen bij orthorexia. Ze kaart aan dat ze van nature vrij onzeker is en dat daar wellicht de basis ligt van haar stoornissen. Sociale media speelden niet de hoofdrol maar "hebben er ook iets mee te maken". "Ze maakten me nog onzekerder en ik ben beginnen te sukkelen", verduidelijkt ze.

Toch heeft Jana dankzij die sociale media ook tegen haar eetstoornissen kunnen vechten. "Ik ben de juiste accounts gaan volgen. Ik ben mensen die positieve boodschappen de wereld insturen, beginnen volgen. Daardoor ben ik terug zekerder geworden en ben ik eruit geraakt."