Het menselijk lichaam heeft er officieel een orgaan bij

Het bewijs voor de classificatie van het mesenterium als een apart orgaan is onlangs gepubliceerd in het medische tijdschrift "The Lancet Gastroenterology & Hepatology". 

"In de studie, die is nagelezen en beoordeeld door specialisten, zeggen we dat we een orgaan in het lichaam hebben dat tot nu toe niet erkend werd als dusdanig", zei J. Calvin Coffey, een onderzoeker van het University Hospital Limerick in Ierland, die als eerste ontdekt heeft dat het mesenterium een orgaan is.

"De anatomische beschrijving die in de loop van 100 jaar anatomie op papier gezet werd, was niet correct. Dit orgaan is absoluut niet gefragmenteerd en complex, het is eenvoudigweg één doorlopende structuur."

Dankzij het nieuwe onderzoek krijgen studenten in de medische wetenschappen nu te horen dat het mesenterium een apart orgaan is en de bekendste reeks medische handboeken ter wereld, Gray's Anatomy, heeft een update gekregen met de nieuwe definitie. 

Figuur A: het peritoneum of buikvlies, mesenterium, fascia of bindweefsel en de darmen. Figuur B: mesenterium, fascia en darmen. Figuur C: mesenterium en darmen. Figuur D: mesenterium. (Geel is mesenterium, groen is fascia, purper is karteldarm of dikke darm, witgrijs is peritoneum of buikvlies). (Illustraties: Coffey en O'Leary)

En wat is het mesenterium nu juist? Het is een dubbele plooi van het peritoneum (het buikvlies dat onze buikholte bekleedt), die onze darmen vasthecht aan de binnenkant van onze onderbuik en alles op zijn plaats houdt.

Een van de eerste beschrijvingen van het mesenterium is overigens gemaakt door Leonardo da Vinci, en gedurende eeuwen werd het vrij algemeen genegeerd als een onbetekenend aanhechtsel. In de afgelopen eeuw namen dokters die het mesenterium bestudeerden aan dat het een gefragmenteerde structuur was die bestond uit aparte delen, en dat maakte dat het als niet erg belangrijk beschouwd werd.

In 2012 toonden Coffey en zijn collega's door gedetailleerd microscopische onderzoek echter aan dat het mesenterium in werkelijkheid een doorlopende structuur is. Gedurende de afgelopen vier jaar hebben ze nog meer bewijzen verzameld voor de stelling dat het mesenterium wel degelijk geclassificeerd kan worden als een apart orgaan, en hun laatste gepubliceerde studie maakt dat nu officieel.     

Het mesenterium en de dikke en de dunne darm. Het mesenterium bestaat uit het mesenterium van de dunne darm, het dwarse mesocolon, het rechtse mesocolon, het mesosigmoïde en het mesorectum (geel en oranje) (Illustratie: Coffey en O'Leary).

Het feit dat het mesenterium nu erkend wordt als een apart orgaan, verandert uiteraard niets aan de structuur die al heel de tijd in ons lichaam zit, maar dankzij de nieuwe classificering kan er nu een heel nieuw onderzoeksveld ontstaan in de medische wetenschap, wat een gunstige invloed kan hebben op onze gezondheid. 

"Als we het benaderen als elk ander orgaan, kunnen we abdominale ziekten categoriseren met betrekking tot dit nieuwe orgaan", zei Coffey aan Sciencealert.

Dat betekent dat medische studenten en wetenschappers nu zullen onderzoeken welke rol het mesenterium zou kunnen spelen bij abdominale ziekten, als het al een rol speelt, en dat betere inzicht kan hopelijk leiden tot een beter resultaat voor sommige patiënten. 

"Nu hebben we de anatomie en de structuur vastgelegd. De volgende stap is de functie. Als je de functie begrijpt, kan je een abnormaal functioneren identificeren, en dan heb je een ziekte. Neem dat allemaal samen en je hebt het veld van de mesenterische wetenschap, de basis voor een heel nieuw onderzoeksveld in de wetenschap", zei Coffey.