Piot: "We zijn niet klaar voor volgende gezondheidsramp"

Bij de 40e verjaardag van de ontdekking van het ebolavirus denken zo'n 250 wetenschappers in Antwerpen na over hoe toekomstige epidemieën aan te pakken. Ze gebruiken inzichten uit de recente ebola-epidemie, die in West-Afrika tot meer dan 11.000 doden leidde, maar waar te traag werd gereageerd.

De Belgische topwetenschapper Peter Piot haalde een aantal andere conclusies aan. Zo viel in Congo, zonder sterke gezondheidszorg, de epidemie toch in te dijken, mits goed management. Toch is hij voorzichtig. "Door toegenomen handel en mobiliteit, ecologische veranderingen en een groeiende demografische druk riskeren we meer gevallen van ziekten met dier-naar-mensbesmetting. Een grote epidemie, zoals de Spaanse griep, kan tientallen of honderden miljoenen doden veroorzaken."

Hij pleit daarom voor een goede "epidemic preparedness" en publieke gezondheidszorg. "Denk bijvoorbeeld aan goede bewaking, met betaalde wetenschappers die dat werk niet in de marge moeten doen. Hervorm globale governanceregels met meer autonomie. Zorg ook voor verantwoordelijkheid. Nu is het frustrerend dat na elke crisis niemand rekenschap moet afleggen."

Volgens de wetenschapper moeten ook innovatie en privé-iniatieven meer ruimte krijgen en is lokale betrokkenheid evenzeer belangrijk. Ook stalen en gegevens worden maar beter meer gedeeld. "Instellingen - zelfs publieke die met belastinggeld worden betaald - die data weigeren te delen omdat ze eerst de scoop of publicatie willen hebben, dat is onacceptabel."

Piot waarschuwt er ook voor dat landen met een goede gezondheidszorg kwetsbaar zijn. "In Korea heeft het gezondheidssysteem het MERS-virus zelfs versterkt. Als zoiets hier in Antwerpen zou uitbreken met dergelijke virussen in spoeddiensten, kunnen we dezelfde situatie hebben."