"Irrelevante" krabbels Leonardo da Vinci blijken basiswetten fysica
Wrijvingskunde of tribologie is een tak binnen de wereld van de fysica die zich toespitst op contact en wrijving tussen verschillende materialen. Meer dan vijfhonderd jaar geleden voerde Leonardo da Vinci al onderzoek naar deze leer uit, maar tot voor kort wist niemand hoe en wanneer hij zijn ideeën precies heeft ontwikkeld.
Een notitieboekje van zijn hand dat in de collectie van het Victoria and Albert Museum in Londen steekt, werpt volgens professor Ian Hutchings van de universiteit van Cambridge nieuw licht op deze kwestie.
Het boekje meet 92 bij 63 millimeter en dateert van 1493. Binnenin staan onder meer enkele haastig neergepende verklaringen van Da Vinci in zijn karakteristieke spiegelschrift evenals verschillende diagrammen.
Hutchings heeft deze pagina's nauwkeurig bestudeerd en komt met een opvallende conclusie: hij meent dat het de eerste notities van Da Vinci betreft waarmee hij bewees dat hij de basiswetten van de wrijvingskunde begreep.
"Hij beschrijft wetten die we vandaag toeschrijven aan het werk van de Franse wetenschapper Guillaume Amontons die tweehonderd jaar na Da Vinci leefde", zegt Hutchings. Alles samen zou Da Vinci zowat twintig jaar lang experimenten in de wrijvingskunde uitvoeren.
Opvallend: hetzelfde notitieboekje trok al in de jaren 20 de aandacht van de toenmalige directeur van het Victoria and Albert Museum omdat het ook een tekening van een oude vrouw bevat. De overige krabbels en schetsen deed hij toen af als "irrelevant".
