Vlaams Darmflora Project levert veelbelovende resultaten op

Het Vlaams Darmflora Project heeft enkele opmerkelijke tussentijdse resultaten voorgesteld. Zo blijken bier en chocolade een significante impact op de darmflora te hebben. De effecten van borstvoeding zijn dan weer gering op latere leeftijd. Het onderzoek kan binnen afzienbare tijd tot nieuwe detectie- en behandelingsmethodes voor ziektes leiden.

In 2012 heeft professor Jeroen Raes (VIB/VUB/KU Leuven) het Vlaams Darmflora Project gelanceerd, een project met als doel de darmflora van zowat 5.000 Vlaamse vrijwilligers in kaart te brengen en zo meer te weten te komen over de aard, de functie en de werking van de miljarden bacteriën die in het darmkanaal leven.

"Dergelijk onderzoek heeft zich in het verleden meestal toegespitst op specifieke ziektepatronen", vertelt Raes aan VRT Nieuws. "Hoe ziet de darmflora van een patiënt met darmkanker eruit? Of van een patiënt met de ziekte van Crohn? Wij gaan na hoe een normale darmflora eruit ziet en dit voor het eerst ter wereld bij een grote bevolkingsgroep. Daarbij onderzoeken we welke factoren een impact hebben op die darmflora."

Borstvoeding

69 zulke factoren hebben Raes en zijn team intussen ontdekt. Zo blijkt de zogenoemde transittijd de factor met de grootste impact. Dat is de tijd die voeding nodig heeft om door het darmstelsel te passeren. Ook de aard van de voeding die iemand inneemt, speelt een grote rol. Dit houdt dan weer verband met de mate van vezelconsumptie.

Borstvoeding en de manier waarop iemand wordt geboren (natuurlijk of via keizersnede) blijken verrassend genoeg weinig invloed te hebben op de darmflora, tenminste op latere leeftijd. "Het positieve effect dat borstvoeding op de darmflora van een zuigeling heeft, is quasi uitgevlakt tegen de leeftijd van 50 jaar. We vermoeden dat dit een gevolg is van zaken als levensstijl, voeding, medicijninname of infecties. Het betekent dat hoe iemand leeft sterk haar of zijn darmflora bepaalt."

Vlaanderen versus Nederland

Raes en zijn team hebben de Vlaamse resultaten ook getoetst aan die van een gelijkaardig onderzoek in Nederland. Daaruit komen dan weer merkwaardige regionale verschillen naar voren. Zo blijkt in Nederland de consumptie van karnemelk een doorslaggevende factor voor de samenstelling van de darmflora. In Vlaanderen valt dan weer op dat een voorliefde voor donkere chocolade of een grote inname van bier de darmflora beïnvloedt.

Nog opvallend: medicatie als antihooikoortstabletten, anticonceptie of ontstekingsremmers hebben eveneens een invloed op de darmflora. "Hierbij stellen we enkel een verband vast", zegt Raes. "We trekken geen conclusies over wat dit voor de gezondheid betekent. Hiervoor is meer onderzoek nodig."

Darmkanker en diabetes

Hoe opmerkelijk deze correlaties ook zijn, toch kunnen ze voorlopig slechts 7 procent van de variatie in de darmflora verklaren. Het Vlaams Darmflora Project loopt daarom onverminderd verder. Wie wil, kan zich nog steeds online aanmelden als vrijwilliger.

Meer dan 5.000 mensen hebben dat al gedaan. "We zijn deze mensen ontzettend dankbaar", verzekert Raes. "Zonder hen was dit onderzoek niet mogelijk en had het nooit tot deze resultaten geleid."

Resultaten die overigens op hun beurt binnen afzienbare tijd de manier waarop dokters ziektes detecteren en behandelen grondig kunnen wijzigen. "Ik verwacht binnen tien tot vijftien jaar de eerste diagnostische kits waarbij wetenschappers darmflora kunnen gebruiken om ziektes als darmkanker of diabetes op te sporen. Bovendien zullen we op termijn ook darmbacteriën als medicijn kunnen inzetten."

Ook Science ziet brood in het onderzoek van Raes en zijn team. De resultaten verschijnen in het eerstvolgende nummer van het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift.

Meest gelezen