Europa zet eerste stap in zoektocht naar Einsteins zwaartekrachtgolven

Het Europese ruimtevaartagentschap ESA zal woensdag vanaf de ruimtevaartbasis Kourou in Frans-Guyana de satelliet 'LISA Pathfinder' de ruimte inschieten. De satelliet met wetenschappelijke tests aan boord moet uiteindelijk de weg effenen naar een mogelijk toekomstig ruimte-observatorium LISA, dat vanaf 2030 de zwaartekrachtgolven moet detecteren.
ESA-S.CORVAJA
LISA Pathfinder, aan boord van deze capsule, wordt naar de lanceerinstallatie gebracht.

Zowat honderd jaar geleden kwam Albert Einstein in zijn Algemene Relativiteitstheorie met die gravitatiegolven op de proppen. Einstein zette hiermee zijn baanbrekende visie op de zwaartekracht neer zoals de wetenschap die nu kent. Sterk vereenvoudigd stelde Einstein dat massa, bijvoorbeeld een planeet, de ruimtetijd rondom in beweging zet. Die beweging plant zich voor in golven. Het valt te vergelijken met de uitdijende cirkelbewegingen van het wateroppervlak wanneer iemand een steen in het water gooit.

In de VS en Italië wordt al met telescopen naar bewijs van de zwaartekrachtgolven gezocht. De vorsers van een telescoop op de Zuidpool claimden vorig jaar dat ze de bewuste golven gevonden hadden, maar die resultaten werden dit jaar grotendeels ingetrokken.

De ESA wil in de toekomst de golven detecteren in de ruimte zelf. Daarvoor wordt eerst de LISA Pathfinder gelanceerd. Waarschijnlijk zal die tegen eind januari in een baan op 1,5 miljoen kilometer rond de aarde draaien. De test moet een jaar duren.

De gebruikte meettechnologie is tot op tot een picometer precies. Dat is een duizendste van een miljardste meter. Als de resultaten bevredigend zijn, kan de technologie in het toekomstige ruimteobservatorium LISA gebruikt worden. LISA moet bestaan uit drie satellieten, een miljoen kilometer afstand van elkaar verwijderd.

Met een observatorium in de ruimte moet men de grote verplaatsingen van massa in de ruimte kunnen waarnemen, bijvoorbeeld bij een botsing tussen twee zonnestelsels of de fusie van twee zwarte gaten, legt professor Fysica Pierre Binétruy van de universiteit Paris-Diderot uit. "We hopen de geschiedenis van het heelal te reconstrueren en terug te gaan tot de zeer primordiale gebeurtenissen" die volgden op de Big Bang, zegt de wetenschapper die betrokken is bij het LISA-observatorium.

Meest gelezen