Zonnewind heeft atmosfeer van Mars weggeblazen

Het feit dat Mars vandaag een dunne atmosfeer heeft waardoor de planeet koud en droog is, valt toe te schrijven aan de zonnewind. Dat heeft de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA bekendgemaakt. De zonnewind heeft het grootste deel van de atmosfeer letterlijk weggeblazen.

Omstreeks 20 uur vanavond (onze tijd) heeft NASA een persconferentie gegeven over Mars. Concreet heeft de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie de eerste resultaten voorgesteld van MAVEN. Dat is een missie die staat voor Mars Atmospheric and Volatile Evolution en die sinds september vorig jaar de atmosfeer van Mars onderzoekt.

Vandaag is Mars een koude en droge planeet waar water ofwel bevriest ofwel verdampt. Dat is niet altijd het geval geweest. Ooit had Mars meren en valleien door (vloeibaar) water uitgesneden. Volgens NASA was dit enkel mogelijk omdat Mars in een ver verleden een dikke atmosfeer had, zoals de aarde.

Die atmosfeer is vandaag erg dun, met alle gevolgen van dien. Met de MAVEN-missie wou NASA nagaan hoe dit is kunnen gebeuren. Blijkt dat het verdwijnen van de atmosfeer valt toe te schrijven aan de zonnewind, een hoogenergetische wind die de zon uitstuurt en die op alle planeten van ons zonnestelsel inslaat.

Ook de aarde is een "slachtoffer" van deze zonnewind. Het grote verschil is evenwel dat onze planeet een sterk magnetisch veld heeft. Dat beschermt onze atmosfeer tegen de zonnewind. Ook Mars had ooit een sterk magnetisch veld, maar is dit ruim vier miljard jaar geleden kwijtgespeeld doordat de planeet afkoelde. Hierdoor kreeg de zonnewind vrij spel. In de loop van miljoenen jaren werd de atmosfeer van Mars zo helemaal weggeblazen in de ruimte.

Dat proces vindt vandaag nog steeds plaats, zij het aan een laag ritme van 100 gram atmosferische massa per seconde. Zonnestormen versnellen dit ritme, zo weet NASA. Vandaag komen die minder vaak voor, maar in de begindagen van ons zonnestelsel waren zonnestormen schering en inslag. De wetenschappers vermoeden daarom dat de atmosfeer van Mars al in de vroege geschiedenis van de planeet is verdwenen. Hierdoor verdampte ook alle (vloeibare) water, zoals de wind op aarde eveneens water doet verdampen.

De aarde staat ditzelfde lot te wachten. Ooit koelt ook onze planeet af waardoor het magnetische veld stilvalt en de zonnewind ook onze atmosfeer ongehinderd kan aanvallen. Eén opsteker: dat zal de eerstvolgende miljarden jaren niet gebeuren.

Meest gelezen