"Gij zult overspel plegen": Bonhams veilt "zondige bijbel"

Bij veilinghuis Bonhams in het Verenigd Koninkrijk gaat volgende maand een zeldzaam exemplaar van de zogenoemde "zondige bijbel" onder de hamer. Het gaat om een druk uit de 17e eeuw met een berucht erratum dat de lezer tot overspel aanzet.

"Dood niet, geef geen ergernis. Doe nooit wat onkuisheid is." Zo luiden het vijfde en zesde van de tien geboden die god volgens de bijbel Mozes heeft ingefluisterd. Gelovigen in het Engeland van de 17e eeuw kregen evenwel een andere boodschap mee, tenminste als ze een exemplaar van de zogenoemde "zondige bijbel" in handen kregen.

Die bijbel werd in 1631 door de Engelse drukkers Robert Barker en Martin Lucas in duizendvoud gedrukt en vermeldt, zoals alle bijbels, de tien geboden. Echter: de druk bevat een gênant erratum. Bij het zesde gebod staat immers te lezen "Thou shalt commit adultery" ("Gij zult overspel plegen"), zonder het cruciale woord "not" ("niet").

Opmerkelijk: de fout werd pas een jaar later ontdekt. De toenmalige koning Karel I ontbood Barker en Lucas meteen naar het hof. Hij legde hen een boete op van 300 pond en (erger) nam hen hun drukkersvergunning af. Volgens sommigen was het erratum een daad van sabotage uitgevoerd door concurrent Bonham Norton.

Het grootste deel van de oplage van de "zondige bijbel" werd teruggeroepen en vernietigd. Vandaag zouden slechts tien exemplaren overblijven. Eén daarvan gaat volgende maand bij Bonhams in Londen onder de hamer. Geschatte opbrengst: tussen de 14.000 en 20.000 euro.

Meest gelezen